H «ΕΓΝΑΤΙΑ ΟΔΟΣ Α.Ε» είναι μια κρατική εταιρία με βασικό μέτοχο το Υπουργείο Οικονομικών. Πριν λίγο καιρό, μια άλλη υπηρεσία του Υπουργείου Οικονομικών, το Περιφερειακό Ελεγκτικό Κέντρο (ΠΕΚ) Θεσσαλονίκης, έκανε φορολογικό έλεγχο στην ΕΓΝΑΤΙΑ Α.Ε. για τα έτη 2001, 2002 και 2003. Ο έλεγχος οδήγησε στη διαπίστωση ότι η εταιρία όφειλε στο Δημόσιο περίπου 23,5 εκ. ευρώ από ΦΠΑ που ναι μεν δεν εισέπραξε για να τον αποδώσει, αλλά θα έπρεπε να τον είχε εισπράξει από διόδια, τα οποία έπρεπε να είχε φροντίσει να τοποθετήσει σε διάφορα σημεία της Εγνατίας Οδού. Πράγματι η εταιρία δεν είχε βάλει διόδια – επειδή ο δρόμος δεν είχε τελειώσει και, κυρίως, επειδή για την επιβολή διοδίων απαιτούνταν η έκδοση Κοινής Υπουργικής Απόφασης των υπουργών Οικονομικών και Μεταφορών, χωρίς την οποία διόδια δεν μπορούσαν να υπάρξουν. Όμως οι υπουργοί δεν πήραν τη σχετική απόφαση, επομένως η εταιρία δεν μπορούσε να επιβάλει διόδια.
Παρά το γεγονός αυτό, το ΠΕΚ επέβαλε στην ΕΓΝΑΤΙΑ Α.Ε. να πληρώσει περίπου 23,5 εκ. ευρώ για διαφυγόντα ΦΠΑ και επιπλέον 23,5 εκ. ευρώ πρόστιμο, δηλαδή συνολικά 47 εκ. ευρώ περίπου. Η εταιρία προσέφυγε στα αρμόδια δικαστήρια. Όμως για την προσφυγή έπρεπε να προκαταβάλει το 50% του συνολικού ποσού, δηλαδή 23,5 εκατομμύρια ευρώ. Τα χρήματα βρέθηκαν από την επιστροφή στην εταιρία ΦΠΑ παρελθόντων ετών που προφανώς δόθηκαν από το Υπουργείο Οικονομικών! Η εταιρία κέρδισε την προσφυγή στο Δικαστήριο. Το Υπουργείο Οικονομικών διά του ΠΕΚ άσκησε έφεση εναντίον της εταιρίας του!
Έχοντας δικαιωθεί δικαστικά, η εταιρία ζήτησε πίσω τη δικαστική προκαταβολή των 23,5 εκ. ευρώ. Όμως για να τα πάρει πρέπει να καταθέσει ισόποση εγγυητική επιστολή από τράπεζα. Για να χορηγηθεί η εγγυητική, πρέπει η εταιρία να καταβάλει ως εγγύηση τα 23,5 εκατομμύρια. Η εταιρία δεν έχει χρήματα, γιατί όλα τα χρήματα που εισπράττει από τα διόδια, που στο μεταξύ μπήκαν το 2010 –διότι τότε το αποφάσισαν οι Υπουργοί Οικονομικών και Μεταφορών– καταβάλλονται σε τράπεζα για την εξόφληση ενός μεγάλου δανείου που πήρε στο παρελθόν για την κατασκευή της οδού. Άρα χρειάζεται να γίνει αύξηση του μετοχικού της κεφαλαίου, το οποίο θα καταβάλει το Υπουργείο Οικονομικών ως ο μοναδικός μέτοχος! Η λέξη τραγέλαφος δεν αρκεί για την περίπτωση αυτή.Όσο διαρκεί αυτή η απερίγραπτη ιστορία, το Υπουργείο Οικονομικών θα εμφανίζει στα στοιχεία του ότι έχει λαμβάνειν από την ΕΓΝΑΤΙΑ ΟΔΟ Α.Ε. περίπου 47 εκ. ευρώ.
Πολύ πρόσφατα, ο υπουργός Οικονομικών δήλωσε ότι στην Ελλάδα δεν έχουμε υπερφορολόγηση – κι αυτό το πιστοποιούν τα σχετικά στοιχεία. Πράγματι, η συνολική φορολογική απόδοση του ελληνικού ΑΕΠ υπολείπεται του αντίστοιχου ευρωπαϊκού. Όμως αυτό συμβαίνει εξαιτίας της μεγάλης φοροδιαφυγής και φοροαποφυγής, που έχει ως αποτέλεσμα να πληρώνουν πάντα όσοι δεν μπορούν να κρύψουν εισοδήματα, δηλαδή κυρίως ο κόσμος της εργασίας. Άρα μια σωστή διατύπωση θα μπορούσε να είναι ότι στη χώρα μας κάποιοι υπερφορολογούνται και κάποιοι υποφορολογούνται. Κι αυτό συνιστά μια τεράστια αδικία, για τη διόρθωση της οποίας λίγα έχουν γίνει.
Η πάταξη της φοροδιαφυγής είναι συνδυασμός μιας απλής φορολογικής νομοθεσίας με καλά οργανωμένους μηχανισμούς ελέγχων και εισπράξεων. Και στα δύο η αποτυχία είναι δραματική. Το γεγονός ότι κάθε χρόνο χρειάζονται 500-600 ερμηνευτικές εγκύκλιοι του Υπουργείου Οικονομικών προς τις υπηρεσίες του προκειμένου να κατανοηθεί από τους υπαλλήλους μια πολυδαίδαλη νομοθεσία, που διαρκώς αλλάζει, αποδεικνύει του λόγου το αληθές.
Άραγε το ΠΕΚ Θεσσαλονίκης που ασχολήθηκε με την ΕΓΝΑΤΙΑ Α.Ε. και είχε τα παραπάνω τραγελαφικά αποτελέσματα δεν θα μπορούσε στο ίδιο διάστημα να είχε ασχοληθεί με κάτι πιο ουσιαστικό και παραγωγικό;
Και μια σημείωση: Αν το ΠΕΚ συνεχίσει με την ίδια λογική τον έλεγχο στην ΕΓΝΑΤΙΑ Α.Ε. για τα έτη 2004-2009, δηλαδή για άλλα έξι χρόνια που στην Εγνατία Οδό δεν είχαν μπει διόδια αφού οι συναρμόδιοι υπουργοί δεν το επέτρεπαν μη εκδίδοντας τη σχετική απόφαση, αυτό σημαίνει ότι θα βεβαιωθούν άλλα 100 εκατομμύρια ευρώ.
Μ’ αυτά και με εκείνα φτάσαμε στο πρωτογενές πλεόνασμα. Και στο success story.