New York Times: Η Ελλάδα κινδυνεύει από την αστική της τάξη

ΑΠΟ ΤΗΝ ΠΟΛΥΑΓΑΠΗΜΕΝΗ
ΜΑΣ ΣΤΗΛΗ 

«ΚΟΙΤΑ ΤΙ ΛΕΕΙ ΚΙ ΟΧΙ ΠΟΙΟΣ ΤΟ ΛΕΕΙ»

Η Ελλάδα κινδυνεύει λοιπόν από… την αστική της τάξη. Αυτό φαίνεται πως είναι το συμπέρασμα της αμερικανικής εφημερίδας New York Times που κάνει λόγο για Έλληνες ολιγάρχες που ελέγχουν τη χώρα. «Συχνά» αναφέρει η εφημερίδα «τα οικονομικά προβλήματα της Ελλάδας αποδίδονται στο δημόσιο τομέα με τους υπεράριθμους υπαλλήλους. Αυτό που παραβλέπεται είναι ο ρόλος
που παίζει μια ομάδα πλούσιων οικογενειών, πολιτικών και ΜΜΕ – τα οποία συχνά
ελέγχονται από τους ολιγάρχες». Στο άρθρο υπάρχει ειδική αναφορά στην
περίπτωση Λαυρεντιάδη και αιχμές για τους χειρισμούς Βενιζέλου στην περίπτωση
της Proton bank.

Τον Δεκέμβριο του 2009, τέσσερις μήνες πριν  το μνημόνιο γράφει η
εφημερίδα, “ο κ. Λαυρεντιάδης αγόρασε  την πλειοψηφία στην Proton Bank, η
οποία είχε επεκταθεί ταχύτατα μετά την απόκτηση το 2005 μιας μικρής τράπεζα που
ονομάζονταν Omega. Μέλη του διοικητικού συμβουλίου της Omega ήταν  ο κ.
Λαυρεντιάδης,  ο πεθερός   του Ευάγγελου Βενιζέλου, σημερινού
ηγέτη  του Σοσιαλιστικού  Κόμματος και  ένας αδελφός του 
πρώην πρωθυπουργού Γιώργου Παπανδρέου.”

Οι αρχές τώρα λένε  ότι από τη στιγμή που ο κ. Λαυρεντιάδης
ανέλαβε Proton, άρχισε να  την λεηλατεί  για να στηρίξει 
αποτυχημένες επιχειρήσεις του και ένα  δίκτυο  που από ό,τι φαίνεται
είναι εικονικές εταιρείες. Μόνο το 2010, συνολικά 925 εκατομμύρια $ –
περισσότερο από το 40% των εμπορικών δανείων  της Proton  –
δόθηκαν  με σχεδόν κανένα πιστωτικό έλεγχο στις επιχειρήσεις του ή
σε  εταιρείες που είχαν συνεργάτες του. Όλα αυτά σύμφωνα με το
λογιστικό έλεγχο από την Τράπεζα της  Ελλάδος και σε αυτά αναφέρθηκε για
πρώτη φορά το Reuters.

Τα προβλήματα του ήρθαν στο φως, στα μέσα τους 2011, όταν οι οικονομικού
εισαγγελείς τον κατηγόρησαν για  υπεξαίρεση 65 εκατομμυρίων δολαρίων και
για ξέπλυμα χρημάτων.

Νωρίτερα όμως είχε περάσει ήσυχα από την βουλή νόμος που επέτρεπε σε
υπόπτους για κλοπή και υπεξαίρεση να επιστρέψουν τα χρήματα και να αποφύγουν
την δίωξη. Όλο αυτό έγινα υποτίθεται για να μη καθυστερούν τέτοιου τύπου
περιπτώσεις στα δικαστήρια. Ο κ. Λαυρεντιάδης αμέσως επέστρεψε τα 65
εκατομμύρια δολάρια στην Proton και ζήτησε τις ευεργεσίες του  εν λόγω
νόμου.

Στη συνέχεια, τον Μάρτιο, ο οικονομικός εισαγγελέας άσκησε δίωξη
εναντίων του καθώς και σε άλλους 26  για απάτη, υπεξαίρεση, σύσταση
συμμορίας, ξέπλυμα βρώμικου χρήματος και παραβίαση της τραπεζικής πίστης σε
δάνεια που πιστεύεται ότι έχουν εκδοθεί από την Proton Bank. Τα $ 65
εκατομμύρια που επιστράφηκαν από τον κ. Λαυρεντιάδη σε μια προσπάθεια να λάβει
την ευεργεσία του νόμου, θεωρήθηκαν από τους εισαγγελείς ως μόνο ένα μέρος των
915 εκατομμύριων δολάρια σε επισφαλή δάνεια  που θεωρούν οι εισαγγελείς
ότι έδωσε η Proton σε αδρανείς εταιρείες.

Σε συνέντευξη, ο κ. Λαυρεντιάδης επιβεβαίωσε ότι είχε επιστρέψει τα 65
εκατομμύρια δολάρια, αλλά αρνήθηκε να πει κάτω από ποιες συνθήκες. Απέρριψε την
έκθεση της Τράπεζας της Ελλάδας, ως μη «αντικειμενική», και είπε ότι οι
εισαγγελείς δεν τον έχουν ακόμη καλέσει για ανάκριση ή για ενημέρωση γύρω από
τις κατηγορίες εναντίων του, πέρα από αυτές που στρέφονται κατά της ομάδας των
27 . “Πιστεύω στην ελληνική δικαιοσύνη», δήλωσε.

Παρά τις κατηγορίες για απάτη εναντίον του, ο κ. Λαυρεντιάδης είναι
ακόμα ο ευεργετημένος από αμφίβολες ενέργειες της κυβέρνησης. Τον Ιούλιο
του 2011, ο κ. Βενιζέλος, τότε υπουργός Οικονομικών, ενέκρινε $ 130.000.000
κατάθεση  χρημάτων του δημοσίου  προς την Proton για μία μόνο ημέρα,
ώστε να αποφευχθεί μια καταστροφική κατάρρευση. Η δράση εγκρίθηκε από την
τράπεζα της Ελλάδος, αψηφώντας την απόφαση του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους
ότι ήταν παράνομη. Τελικά τα 130 εκατομμύρια δολάρια, συν τους τόκους,
επιστραφήκαν στην κυβέρνηση όπως δήλωσε ο κ. Βενιζέλος σε γραπτές απαντήσεις
του σε μια λίστα από ερωτήσεις που του τέθηκαν.

«Ήταν απολύτως απαραίτητο για τη διατήρηση της Proton –  και όχι
του Λαυρεντιάδη – προκειμένου να εξοικονομηθούν τεράστια ποσά δημοσίου
χρήματος», πρόσθεσε ο κ. Βενιζέλος, ο οποίος παραιτήθηκε από υπουργός
Οικονομικών το Μάρτιο.

Ένα μήνα μετά τη μεταφορά 130 εκατομμύριων δολαρίων, ο κ. Βενιζέλος ήταν
συν-συγγραφέας ενός νόμου βάσει του οποίου χορηγείται αναδρομικά στον υπουργό
Οικονομικών πλήρη εξουσία για τη διάσωση τραπεζών με δημόσιο χρήμα, ανεξάρτητα
από τις συστάσεις άλλων κρατικών θεσμών.

Ο κ. Βενιζέλος είπε ότι ο νόμος ήταν απαραίτητος, γιατί «η Ελλάδα δεν
είχε ένα σαφές νομοθετικό πλαίσιο, το οποίο θα μπορούσε να επιτρέψει  στον
υπουργό να χειριστεί δημόσιο χρήμα σε καταστάσεις κρίσης.” Αλλά οι νομικοί
εμπειρογνώμονες είπαν ότι όλα είναι μέρος ενός ευρύτερου σχεδίου στην Ελλάδα,
με το οποίο οι ενέργειες από σημαίνοντα πρόσωπα εκ των ύστερων «λυμαίνονται» με
νέα νομοθεσία ώστε να καταργούνται οποιεσδήποτε ερωτήσεις  περί της
νομιμότητας.

Ο κ. Λαυρεντιάδης αρνήθηκε να σχολιάσει τα σχετικά με τους δεσμούς του
με τον κ. Βενιζέλο, και είπε μόνο:, «εγώ ποτέ δεν ζήτησα χάρη».”

Τον Οκτώβριο του 2011 η Proton κρατικοποιήθηκε. “Σοκαρίστηκα”, είπε
ο κ. Λαυρεντιάδης, προσθέτοντας ότι ο ίδιος δεν πίστευε τα οικονομικά της
τράπεζας άξιζαν μια τέτοια  κίνηση. Τον Μάρτιο, ο ίδιος αμφισβήτησε την
απόφαση του Ανωτάτου Δικαστηρίου και αναμένει μια απόφαση.

Ερωτηθείς εάν η υπόθεση Proton είναι απόδειξη ενός “καλορυθμισμένου”
συστήματος που λειτουργεί ή αποδείξει πως αυτό Έχε αποτύχει, ο κ. Λαυρεντιάδης
χαμογέλασε. «Είναι μια ρυθμισμένη αγορά χωρίς κανόνες”, δήλωσε. “Μπορείτε να το
ερμηνεύεστε αυτό, όπως θέλετε.”

“Η ερώτησή μου είναι, “Γιατί εγώ;” είπε. “Είμαι ο
αποδιοπομπαίος τράγος για τα πάντα.” θα πει σε κάποιο σημείο ο κ. Λαυρεντιάδης.

Στη συνέντευξη τους αυτοαποκαλείται ως αουτσάιντερ και νεόπλουτος, ένας
επιχειρηματίας σε μια μικρή χώρα που κυριαρχείται από παλιές οικογένειες που
ανταγωνίζονται τους νεοεισερχόμενους. «Δεν είμαι από τρίτης γενιάς αριστοκρατική
οικογένεια», είπε κατ’ επανάληψη ο κ Λαυρεντιάδης.

Rita Poulakid, the ginious corresponter