Το σε ποιον πρέπει να ανήκει η κυριαρχία, καθώς και το πώς αυτή ασκείται και κατανέμεται, περιγράφει την έννοια «Σύνταγμα», με τρόπο ώστε να συμπίπτει με την έννοια «δημοκρατικό πολίτευμα». Θεμέλιό του είναι η λαϊκή κυριαρχία. Συνεπώς, η κρίση της δημοκρατίας είναι πρωτίστως κρίση της λαϊκής κυριαρχίας. Το πολίτευμα εδράζεται σε δημοκρατικές καιδικαιοκρατικές αρχές. Αυτές, με την επίκληση της έκτακτης ανάγκης, παρακάμπτονται. Το Μνημόνιο, μετονομαζόμενο, συνιστά διαρκή κανονικότητα, καθίσταται οργανωτική αρχή της πολιτικής ζωής και οδηγεί σε μαρασμό του Συντάγματος και του πολιτεύματος.
Ύστερα από επιστολή του υπουργού Ν. Δένδια, η εισαγγελέας του Αρείου Πάγου αποφάσισε ότι θα διώκονται όσοι -και οι δημοσιογράφοι- μεταδώσουν ή σχολιάσουν νέο, οπτικοακουστικό υλικό. Θα διωχθούν για αυτόφωρο κακούργημα άσκησης βίας κατά της Βουλής και της κυβέρνησης.
Είναι η κυβέρνηση τόσο εκβιάσιμη; Δεν έχουμε παραβίαση προσωπικών δεδομένων, που αφορούν ιδιωτική συνομιλία. Το σκάνδαλο αφορά την εξουσία. Ο γ.γ. της κυβέρνησης συνομιλεί με ναζί βουλευτή. Αμφότεροι είναι θεσμικοί παράγοντες. Η συνομιλία γίνεται στη Βουλή. Αναδεικνύει τη σχέση κυβέρνησης και ακροδεξιού παρακράτους. Ο κολασμός της παραβίασης ευαίσθητων προσωπικών δεδομένων υπόκειται σε περιορισμούς, σχετικούς με τον βαθμό εμπλοκής κυβερνητικών παραγόντων.
Είναι η ιδιωτικότητα επαρκές κριτήριο για τη στάθμιση του επίδικου ζητήματος; Το τελευταίο συνδέεται αρραγώς με την προστασία του δημοσίου συμφέροντος. Ο δημοκρατικός συνταγματισμός δεν θεμελιώνεται μόνο στην αρχή της λαϊκής κυριαρχίας, αλλά και της περιορισμένης εξουσίας και της διάκρισης των εξουσιών. Χρειάζεται στάθμιση, εφόσον έχουμε σύγκρουση συνταγματικών αρχών.
Υπάρχει κίνδυνος συγκάλυψης πολιτικού και θεσμικού σκανδάλου, εκκολαφθέντος στον θύλακο του ακροδεξιού παρακράτους, το οποίο συνέστησε και εγκατέστησε ο πρωθυπουργός, στο κυβερνητικό μέγαρο. Τώρα, καίει τους ακροδεξιούς συνεργάτες και φίλους του, για να φανεί εγγυητής της σταθερότητας, ενώ είναι παράγοντας ανωμαλίας και υπεύθυνος για την αλλοίωση του πολιτεύματος. Κατέστησε το νεοναζιστικό έκτρωμα ρυθμιστή της πολιτικής ζωής.
Η παραπαίουσα κυβέρνηση καταπατά την αρχή της διάκρισης των εξουσιών. Η κατάσταση έκτακτης ανάγκης έγινε και κατάσταση δικής της ανάγκης. Η κυβέρνηση υπερβαίνει τις εγγυήσεις του κράτους δικαίου, παραβιάζοντας και τη φιλελεύθερη και τη δημοκρατική αρχή του Συντάγματος. Η ακώλυτη, δημόσια χρήση του λόγου συνιστά ουσιαστική προϋπόθεση της διαβουλευτικής δημοκρατίας. Αυτή συμπληρώνει τη λαϊκή κυριαρχία, την κανονιστική αρχή της δημοκρατίας.
Η επιβολή προληπτικής λογοκρισίας αντίκειται προς την υποχρέωση λογοδοσίας και ενημέρωσης, που υπέχει η κυβερνητική εξουσία, προς τους πολίτες. Αυτοί δικαιούνται να γνωρίζουν ποιοι εκβιάστηκαν, εάν εκβιάστηκαν και γιατί ο σκληρός πυρήνας της κυβέρνησης διαπραγματεύεται με τους ναζί. Τι και ποιος τους έφερε τόσο κοντά;
Ο Μπαλτάκος είπε ότι «πίσω από την πλάτη του είναι ο Σαμαράς». Θα παραμείνει πίσω από την πλάτη του και θα προβληθεί ως πολέμιος των «δύο άκρων». Ο Μπαλτάκος είναι το ιδεολογικό του διπλότυπο: είναι ο Γεωργαλάς του. Όφειλε να τον αποπέμψει, όταν δήλωνε ότι δεν τον ενδιαφέρουν τα ανθρώπινα δικαιώματα και οι διεθνείς υποχρεώσεις της χώρας.
Τώρα είναι αργά. Ο Σαμαράς φαίνεται πίσω από την πλάτη του εκλεκτού του. Γι’ αυτό, περιδεής, θα επανέλθει στη θεωρία των δύο άκρων. Ο προπαγανδιστής της υπήρξε ο Γεωργαλάς, όταν περιέγραφε τον αντικομμουνισμό ως ιδεολογία της ελευθερίας, που διαμεσολαβεί τα δύο άκρα της άρνησής της, τον φασισμό και τον κομμουνισμό: «Ο φασισμός, συνεπώς, δεν είναι γέννημα του Αντικομμουνισμού, που είναι ένα αγωνιστικόν κίνημα, αλλά της παθητικότητος εναντίον του κομμουνισμού. Εις την ουσίαν του, άλλωστε, ο φασισμός είναι υποπροϊόν του κομμουνισμού, με τον οποίον και έχει εκπληκτικάς όσον και χαρακτηριστικάς ομοιότητας».Με αυτή την ιδεολογία, όπως δήλωσε, γεννήθηκε ο Μπαλτάκος. Αυτήν προωθούσε και καμάρωνε ο ιστάμενος, πίσω από την πλάτη του, Σαμαράς. Του ταιριάζει αυτό.
Ο τίτλος αυτού του άρθρου αποτελείται από δύο προτάσεις-προκείμενες ενός συλλογισμού. Ο αναγνώστης μπορεί ευχερώς να διατυπώσει και την τρίτη, το συμπέρασμα που συνάγεται από αυτές: Ο Σαμαράς μοιράζει το ακροδεξιό του πλεόνασμα και υπονομεύει τη δημοκρατία.
* Ο Στέφανος Δημητρίου διδάσκει Πολιτική Φιλοσοφία στον Τομέα Φιλοσοφίας της Φιλοσοφικής Σχολής του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων