 |
Από τα γεγονότα της Τουρκίας μπορούμε ακόμα και τόσο νωρίς να αντλήσουμε ορισμένα διδάγματα.
1. Είναι η οικονομία!
Για άλλη μια φορά αποδεικνύεται πόσο απέχουν οι αριθμοί από την πραγματικότητα του λαού. Η Τουρκία είναι η χώρα της ανάπτυξης του 3,1%, που κατά τα λεγόμενα του Martin Raiser του ΟΟΣΑ «αποτελεί οικονομικά αναδυόμενο αστέρι περιφερειακά και παγκόσμια» και μια από τις πιο ευνοϊκές στην επιχειρηματικότητα χώρες (πιο πάνω από την Ιαπωνία, την Αμερική και τη Γερμανία). Αυτά όμως δεν σημαίνουν τίποτα για το λαό της που κατά τον ΟΟΣΑ και πάλι είναι από τους πιο φτωχούς.
Και αυτά τα δύο μόνο ασύνδετα δεν είναι. Φτωχός είναι ο λαός που το κράτος του δεν φορολογεί το κεφάλαιο (κάτι που το καθιστά θελκτικό στις μεγάλες επιχειρήσεις), προκειμένου να παρέχει τα απαραίτητα. Φτωχός είναι ο λαός που δουλεύει για ένα κομμάτι ψωμί (κάτι που τον καθιστά ανταγωνιστικό). Προκειμένου να συντηρηθεί αυτή λοιπόν η ισορροπημένη αναντιστοιχία χρειάζεται το μαστίγιο ενός αυταρχικού υποστρώματος. Ο αυταρχισμός του τουρκικού κράτους ήταν γνωστός αλλά επ’ αφορμή των μεγαλειωδών διαδηλώσεων, γίνεται εμφανής τους πάσι, ακόμα και στους πιο αφελείς. Το οικονομικό λοιπόν συνδέεται πολύ περισσότερο απ’ όσο νομίζουμε με τον παράγοντα της κρατικής (και ενίοτε παρακρατικής) βίας, κάτι που αποδεικνύεται και από την κατάσταση στην Ελλάδα. Ας μην ξεχνάμε πως οι λόγοι που ζητάνε οι διαδηλωτές να πέσει η κυβέρνηση δεν είναι μόνο οι περιορισμένες ελευθερίες, αλλά κάτι πιο συνολικό. Άλλωστε αφορμή ήταν η κατασκευή εμπορικού κέντρου στο πάρκο Γκεζί της Ισταμπούλ.
2. Όταν ο φιλελευθερισμός αντιμάχεται τον εαυτό του
Αυτό με τη σειρά του αποδεικνύει πόση υποκρισία ή αφέλεια χωράει στα κεφάλια των εγχώριων και διεθνών φιλελευθέρων που ενώ από τη μία υποστηρίζουν την ελευθερία έκφρασης, λόγου κλπ από την άλλη υποστηρίζουν (ακόμα πιο δυναμικά) κι επιβάλλουν οικονομικές πολιτικές που δεν ευνοούν καθόλου τα παραπάνω. Για παράδειγμα η Ευρωπαϊκή Ένωση, διά του επιτρόπου αρμόδιου για τη Διεύρυνση, Στέφαν Φούλε, σχολίασε τα γεγονότα στην Τουρκία. Ο εκπρόσωπός του Πέτερ Στάνο υπενθύμισε ότι η Τουρκία είναι υποψήφια προς ένταξη χώρα και ζήτησε «να εδραιωθεί στην Τουρκία η ελευθερία σκέψης και έκφρασης, όπως και η ελευθερία του συνέρχεσθαι». Πρόκειται βέβαια για την ίδια Ευρωπαϊκή Ένωση που επιβάλλει στις χώρες της πολιτικές που τόσο απαιτούν όσο και αναπαράγουν αυταρχικές πολιτικές.
3. Ελλάς – Τουρκία – συμμαχία;
Τέλος σε εποχές που οι εθνικισμοί, οι σοβινισμοί και οι φυλετικές διακρίσεις ανεβαίνουν, καλό είναι κάτι τέτοια γεγονότα να μας διδάσκουν πως αυτά που μας ενώνουν είναι στην πραγματικότητα περισσότερα από αυτά που μας χωρίζουν. Πως ο τουρκικός λαός περνάει και θα περνάει τα ίδια με τον ελληνικό. Λαός με την κοινωνική έννοια, όχι την εθνική. Ας εντάξουμε λοιπόν στην παραπάνω κοινωνική ανάλυση εν παραδείγματι το ζήτημα της εκμετάλλευσης του Αιγαίου. Όποιος και να την καταφέρει, ποιος άραγε θα ευνοηθεί από αυτήν υπό τις παρούσες συνθήκες; Οι λαοί, ο απλός κόσμος ή τα εθνικά και πολυεθνικά αρπακτικά; Αυτά βέβαια με καμία διάθεση εθνομηδενισμού. Είναι δύσκολο να ισορροπείς ανάμεσα απ’ τη μία στον εθνικισμό και απ’ την άλλη στον εθνομηδενισμό, που για διαφορετικούς λόγους είναι εξίσου επικίνδυνα. Σαφώς λοιπόν στη χάραξη πολιτικής και δη ριζοσπαστικής και ανατρεπτικής θα λάβεις υπόψη τις εκάστοτε εθνικές/πολιτισμικές συνθήκες (βλ. Γκράμσι), όμως μονάχα και ξεκάθαρα για λόγους στρατηγικής. Ως εκεί όμως.
Η ιδέα του έθνους (και οι σχετικοί –ισμοί) οδηγεί στα θεωρήματα της εθνικής ενότητας, κάτι που είναι πολύ λιγότερο ουδέτερο απ’ όσο φαίνεται. Πρόκειται για μια επίπλαστη κι ακατόρθωτη ενότητα που περιλαμβάνει εκ φύσεως αντίπαλες κοινωνικές ομάδες με αντικρουόμενα συμφέροντα. Και προφανώς αυτή η «ενότητα» δεν είναι αμφίδρομη γιατί ενώ ο μεν λαός πείθεται γι’ αυτήν, οι δε αστικές τάξεις (με την έννοια των κατόχων των κεφαλαίων) εξακολουθούν να τον αφαιμάζουν και να τον εκμεταλλεύονται. Να ποιος είναι ο κερδισμένος λοιπόν. Ακόμα και το ΕΑΜ που ήταν εθνικοαπελευθερωτικό μέτωπο, χάρις στις πολιτικές και κοινωνικές του καταβολές έβαζε εξίσου ψηλά τα ζητήματα της λαοκρατίας και της κοινωνικής δικαιοσύνης.
Πηγή: politikikrisi.gr
