Παναγιώτης Τζανετής*
Από την μια ο ιδιότυπος φετινός τουρισμός κι από την άλλη ο επαπειλούμενος ανασχηματισμός κάνει τους υπουργούς να τραβάνε τα πράγματα από τα μαλλιά, έτσι ώστε «να παρουσιάσουν έργο», τουλάχιστον στα ρεπορτάζ. Ο κ. Ιωάννης Πλακιωτάκης όμως το τερμάτισε!
Υπήρξε πρόεδρος του κόμματος, ως υπουργός όμως του κ. Μητσοτάκη δεν διακρίθηκε. Απασχόλησε πολύ πέρυσι όταν άφησε επί μια εβδομάδα την Σαμοθράκη αποκλεισμένη, καλοκαιριάτικα. Κατά τη διάρκεια της επιδημίας, τον έδωσε στεγνά ο κ Μηταράκης για μια απ’ ευθείας ανάθεση μεταφοράς προσφύγων. Στις δημοσκοπήσεις δεν τα πάει καλά και ο καραμανλικός υπουργός ίσως νοιώθει εν κινδύνω.
Εμφανίστηκε, λοιπόν, ότι συμβάλει αποφασιστικά στην υγειονομική θωράκιση των νήσων με την προμήθεια από το Λιμενικό τριών πλωτών ασθενοφόρων, υψηλών δυνατοτήτων. Τόσα παρθένα στην covid-19 νησάκια, χωρίς αγροτικό γιατρό καλά – καλά, με τις ριψοκίνδυνες αποφάσεις για τις φετινές αφίξεις, ε σίγουρα θα τα χρειαστούν τα νησιά. Μπράβο, λοιπόν, στον διακριτικό και αθόρυβο εργάτη αναφώνησαν οι τηλεδίαυλοι της αντικειμενικότητας! Περιχαρής ο κ. υπουργός …
Τι θα γινόταν όμως αν; Όχι αν ήταν πρωθυπουργός ο κ. Τσίπρας αλλά αν οι δημοσιογράφοι έκαναν πράγματι ρεπορτάζ. Θα αναρωτιόταν, πώς κάτι τόσο εξειδικευμένο αποκτιέται τόσο γρήγορα; Πως να γινόταν άραγε αυτό μέχρι τώρα; Πότε ξεκινάει το έργο; Τι επιπέδου υπηρεσίες θα παρέχει; Με τι διαδικασίες προμήθειας θα συμβεί (δωρεές & απευθείας αναθέσεις στο βωμό του κατεπείγοντος;). Τι μίζερα ερωτήματα θέτω κι εγώ τώρα, για κάτι τόσο θεάρεστο ….
Ας ξεκινήσουμε με χρονική σειρά. Οι θαλάσσιες διακομιδές γίνονται πολύ συχνά με ιδιωτικά σκάφη, χωρίς κανέναν ιατρικό εξοπλισμό ή ειδική ανάρτηση για το φορείο (στο έλεος του κυματισμού), με την συνοδεία κάποιου αγροτικού ιατρού που μάλλον χρειάζεται ο ίδιος ιατρική βοήθεια κατά την διάρκεια του ταξιδιού παρά μπορεί να την παράσχει.
Αυτά είναι πασίγνωστα σε όλα τα νησιά, έχουν οδηγήσει σε δικαστήρια και καταδίκες για αδόκητους θανάτους, ενώ έχουν απασχολήσει επανειλημμένως με ερωτήσεις την Βουλή γιατί και το σχετικό κόστος είναι εξωπραγματικό. Το βάρος σηκώνουν οι αεροδιακομιδές του ΕΚΑΒ που είναι η μόνη διαθέσιμη αξιόπιστη εναλλακτική. Η ενίσχυση τους με δύο ακόμη νησιωτικές βάσεις (Σύρος, Άκτιο) υπήρξε σημαντική αλλά δεν αρκεί. Υπάρχει εξάλλου κενό σε Β. Αιγαίο, Χαλκιδική, Σποράδες ενώ και τα διαθέσιμα μέσα είναι περιορισμένα.
Τα τρία πλωτά, χρηματοδότησης ΕΤΠΑ (διακρατικό πρόγραμμα INTERREG V-A Ελλάδας – Κύπρου 2014-2020), συνολικού προϋπολογισμού 1.410.000Ε, πρόκειται να τοποθετηθούν σε Νάξο, Λέρο και Ρόδο. Ο δε προμηθευτής (ελληνικό ναυπηγείο) θα παρέχει εγγυημένη λειτουργία για 6 έτη. Κι αν ο φανταστικός ρεπόρτερ ήταν αληθινά δαιμόνιος θα ρωτούσε τον κ Πλακιωτάκη μήπως γνωρίζει γιατί το πρόγραμμα ονομάζεται Π.Α.Ι.ΩΝ.Α.Σ.; («Περίθαλψη Αδύναμων προσφύγων και διακομιδές ασθενών μέσω θάλασσας.») Καμία σχέση με την πανδημία!
Το έργο λοιπόν ξεκίνησε με την 301344/ΥΔ 2620/10.07.2017 και οι σχετικές προδιαγραφές εκπονήθηκαν από το ΕΚΑΒ. Ο δε διαγωνισμός βγήκε 21-12-2018 στη Διαύγεια και ολοκληρώθηκε το καλοκαίρι οπότε και υπογράφηκε σύμβαση με συγκεκριμένο ανάδοχο. Πιθανή ημερομηνία οριστικής παραλαβής των σκαφών και έναρξη του έργου: Οκτώβριος 2020. Καμία επιτάχυνση της παράδοσης λόγω των ειδικών συνθηκών δεν σημειώθηκε. Είναι λοιπόν έργο άλλων που δεν αναφέρθηκαν καθόλου και καμία σχέση δεν έχει με το εν εξελίξει έργο ο κ Πλακιωτάκης. Όμως αυτό είναι το λιγότερο. Αν μιλάμε για τον γνωστό ιό, για φέτος το καλοκαίρι και για διακομιδή βαρέως πασχόντων: ε, καμία σχέση!
Το ΕΚΑΒ μόλις τον Μάρτιο 2020 έβγαλε πρόσκληση ενδιαφέροντος για 10 διασώστες – πληρώματα ασθενοφόρων. Ακόμη δεν έχει ολοκληρωθεί καν ο έλεγχος των δικαιολογητικών και σε κάθε περίπτωση η πρόσληψη αυτών δεν θα έχει γίνει πριν τον Οκτώβριο (θα ακολουθήσει ειδική εκπαίδευση κλπ). Ουδεμία άλλη προετοιμασία της στελέχωσης από πλευράς διασωστών. Η δε πρόβλεψη για κατάλογο εφημεριών ειδικών ιατρών-συνοδών, η οποία είχε γίνει με την Β’ ΥΠΕ, δεν υλοποιήθηκε, οπότε θα περιπέσουμε πάλι στην λύση του νεότερου αγροτικού, υποβαθμίζοντας το ιατρικό επίπεδο και απαξιώνοντας το εγχείρημα. Τα τρία ειδικά σκάφη, με μήκος 11,00 m,θα περιλαμβάνουν εκτός των άλλων σανίδα ακινητοποίησης πολυτραυματία, συσκευή ανάνηψης-τεχνητού αερισμού ασθενούς, απινιδωτή, φορητό αναπνευστήρα, συλλογή χειρουργικών εργαλείων κλπ. Καμία σχέση δηλαδή με αγροτικό ιατρό.
Οι υπέρογκες χρεώσεις των ιδιωτών υποδείκνυαν ότι τουλάχιστον σε άλλα τρία σημεία θα υπήρχε ταχύτατη απόσβεση του σχετικού ποσού (Σποράδες, Κεφαλλονιά/Ζάκυνθος και Αίγινα). Προτάθηκε λοιπόν με τις ίδιες ακριβώς προδιαγραφές, η σχετική προμήθεια. Υποβλήθηκε το αίτημα στην κοινή επιτροπή με το Υπουργείο Ναυτιλίας, από εμένα τον ίδιο, και γνωρίζω ότι επανήλθαν στην ίδια πρόταση κι όσοι με διαδέχθηκαν στην ηγεσία του ΕΚΑΒ. Το απέκλεισε όμως το Υπουργείο του κ. Πλακιωτάκη και η νέα ηγεσία του Λ.Σ. (ΛΙμενικο Σωμα) με το επιχείρημα ότι έτσι θα γινόταν όλο το Λ.Σ. θεραπαινίδα του ΕΚΑΒ…. Είναι οι ίδιοι που το ανακοίνωσαν τώρα ως καίριο πλήγμα εναντίον του ιού!
Σήμερα άνοιξε η ελεύθερη συγκοινωνία με τα νησιά. Η Αθήνα και δη το κέντρο της είναι μακράν η πιο επιβαρυμένη περιοχή της χώρας. Εδώ και πολύ καιρό, όλοι σχεδόν οι θάνατοι σημειώνονται στα νοσοκομεία της. Το ίδιο ισχύει για τους πλείστους των διασωληνωμένων και των εισαγωγών. Η Πολιτική Προστασία που διαθέτει τα σχετικά στοιχεία θα γνωρίζει επακριβώς το Ro. Οπότε ένα πρώτο crash test για την διασπορά σε παρθένες περιοχές μπορεί να είναι ακριβώς τώρα!
Ποιος θα φανταζόταν ότι κάποια μέρα το τουριστικό πακέτο ενός τόπου δίπλα σε παραλίες, φαράγγια, μουσεία, bars θα περιείχε και κλίνες ΜΕΘ; Οι κάποτε θεωρούμενες ως αντιπαραγωγικές επενδύσεις, το δαιμονοποιημένο σπάταλο κράτος και τόσα άλλα στερεότυπα φαντάζουν πια τόσο ανόητα. Οι υγειονομικοί που μέχρι χτες δεν μπορούσαν ούτε κατάλυμα να νοικιάσουν στα νησιά (απαιτείτο όλο το δεκαπενθήμερο τους) θεωρούνται πλέον πολύτιμος πόρος …
Η προσπάθεια της χώρας να παρουσιαστεί ως υγειονομικά ασφαλής δεν απευθύνεται σε αφελείς αλλά σε ανθρώπους υποψιασμένους για την «αξιοπιστία» των λεγομένων μας. Υπάρχουν πολλά στοιχεία δημιουργικής λογιστικής στα εμφανιζόμενα μέτρα και ένα από αυτά είναι και η προσθήκη ασχέτων πραγμάτων, όπως στην περίπτωση των πλωτών ασθενοφόρων. Έφθασε να αποτελεί είδηση η κάλυψη από οπλίτες ιατρούς των νησιών της άγονης γραμμής, όταν οι πρώτοι που έκαναν έτσι αγροτικό είναι ήδη συνταξιούχοι. Αν συνεχίσουμε έτσι δεν θέλει πολύ να μας στείλουν οι Γερμανοί καμιά troika υγείας….
Μια ουσιαστική προσπάθεια θωράκισης θα έπρεπε να γίνει, για τους τουρίστες αλλά κυρίως για τους ντόπιους, σε τρεις άξονες:
Συστηματική παρουσία του ΕΟΔΥ (επάρκεια tests) & ενίσχυση της πρωτοβάθμιας. Στα σοβαρά κι όχι με όρους τηλεσκηνοθεσίας (ΜΚΟ που θα πηγαινοφέρνουν τα tests με φουσκωτά), έτσι ώστε η διάγνωση να είναι κατά το δυνατόν έγκαιρη.
Ενίσχυση των υφιστάμενων νοσοκομείων που δεν διαθέτουν ΜΕΘ (Λήμνος, Χίος, Ικαρία, Νάξος, Σαντορίνη, Κύθηρα, Λέρος, Κάλυμνος, Κως, Κάρπαθος, Ληξούρι, Αργοστόλι, Λευκάδα) ιδιαίτερα με ειδικότητες που να μπορούν να υποστηρίξουν την μεταβατική περίοδο μέχρι την διακομιδή (αναισθησιολόγοι κλπ). Αυτό είναι εφικτό δεδομένου ότι ο covid-19 δεν έχει χαρακτηριστικά κατεπείγοντος αλλά αφήνει συνήθως περιθώρια κάποιων ωρών. Είναι καθαρά θέμα κινήτρων …
δεδομένης της παραδοξότητας, της εκτέλεσης των αεροδιακομιδών μας από τα τεράστια πτητικά μέσα των ΕΔ, αλλά και της προβλεπόμενης αυξημένης απασχόλησης των ΕΔ με τους γείτονες, θα πρέπει να εξεταστεί εγκαίρως το αίτημα ενίσχυσης των αεροδιακομιδών από την Ευρωπαική Ένωση (πρόταση Ferhofstand για δημιουργία κοινού ευρωπαϊκού στόλου αντίστοιχου των πυροσβεστικών μέσων) είτε με ενοικίαση σχετικών μέσων κατά το πρότυπο της Πυροσβεστικής.
Αν η κυβέρνηση δεν θέλει ή δεν μπορεί να κάνει τα παραπάνω, τουλάχιστον ας μη μας φλομώνει στα ψέματα.
* Ο Παναγιώτης Τζανετής είναι πρώην πρόεδρος του ΕΚΑΒ
