Παναγιώτης Τζανετής
“Ξημερώνοντας τ’ Αγιαννιού, με την αύριο των Φώτων, λάβαμε τη διαταγή να κινήσουμε πάλι μπροστά, για τα μέρη όπου δεν έχει καθημερινές και σκόλες.
Έπρεπε, λέει, να πιάσουμε τις γραμμές που κρατούσανε ώς τότε οι Αρτινοί, από Χιμάρα ώς Τεπελένι.
Λόγω που εκείνοι πολεμούσανε απ’ την πρώτη μέρα, συνέχεια, κι είχαν μείνει σχεδόν οι μισοί και δεν αντέχανε άλλο»
Έτσι είναι οι πόλεμοι! Καμιά φορά κάνουν τους ταλαντούχους τριαντάρηδες ποιητές να ανηφορήσουν ως έφεδροι ανθυπολοχαγοί στο μέτωπο. Να βιώσουν την τραγωδία αυτοπροσώπως, να γράψουν το ΑΞΙΟΝ ΕΣΤΙ και να φτάσουν μέχρι το βραβείο Νobel κι ακόμη παραπέρα. Αλλιώς, ίσως και να έμεναν οι πολλά υποσχόμενοι της γενιάς του ’30.
Την εβδομάδα που πέρασε, στις 18 Μαρτίου, ήταν η επέτειος του θανάτου του Οδυσσέα Ελύτη (προ 25 ετών) και πέρασε φυσικά απαρατήρητη. Θα ήταν μια παρηγοριά ότι την ίδιαν ημέρα ήταν η επέτειος του θανάτου και του Ελευθερίου Βενιζέλου, η οποία πέρασε επίσης απαρατήρητη. Δεν ξέρω, αν ανάμεσα σε όσους παραλάβουν σήμερα φύλλο πορείας κυριαρχεί η εικόνα του ένστολου Ελυτη που όλοι τους φυσικά τον γνωρίζουν.
Πολυ λιγότεροι γνωρίζουν τον ξεχωριστό λογοτέχνη Γιώργο Σαραντάρη. Ήταν κι αυτός της ίδιας ηλικίας και πολλά υποσχόμενος Ήρθε από την Ιταλία στα 22 του και μιλούσε κι έγραφε σαν Ιταλός, με τη χαρακτηριστική προφορά και τους φωνητικούς ιδιωματισμούς αυτής της γλώσσας. Τα ποιήματα του τα έγραφε πρώτα στα ιταλικά κι έπειτα τα μετέφραζε στα ελληνικά! Βρέθηκε στην πρώτη γραμμή, αρρώστησε βαριά και πέθανε στα 33 του, θυσιαζόμενος για την φυσική του πατρίδα που είχε δεχθεί την επίθεση της πνευματικής του πατρίδας. Σε αντίθεση με τον Ελύτη, έμεινε πολλά υποσχόμενος,θέλοντας και μη.
Αυτός ο πατριωτικός δυισμός χαρακτήριζε και τον εθνικό μας ποιητή Διονύσιο Σολωμό, πιθανώς τον μεγαλύτερο, που χρωστούσε ωστόσο την συγκρότηση του και την καλλιέργεια του στην ιταλική γλώσσα. Βέβαια αυτός δεν βρέθηκε στην τραγική θέση να αναμετρηθούν οι δύο πατρίδες του αλλά ύμνησε την εθνεγερσία του 21 … εξ αποστάσεως. Από την Ζάκυνθο είχε ακόμη και οπτικά ή ακουστικά ερεθίσματα για τα όσα συνέβαιναν στο Μεσολόγγι. Ωστόσο, τριαντάρης κι εκείνος, δεν διάβηκε ποτέ την θάλασσα για να συμμετάσχει στον αγώνα με την φυσική του παρουσία. Ούτε τότε , ούτε και ποτέ στην συνέχεια.
Ίσως πάλι αυτός που θα απαθανατίσει τα όσα συμβαίνουν σήμερα να μην συγκαταλέγεται σε κανέναν από τους τύπους των λειτουργών της υγείας. Ίσως να είναι κάποιος από όσα θύματα θα επιβιώσουν. Κάποιος σαν τον Γιάννη Ρίτσο, τον τριαντάρη εκείνης της περιόδου. Ένα πλουσιόπαιδο από την Μονεμβασιά που ενεπλάκη με όσα σφράγισαν αργότερα την ζωή του και το έργο του, ως φυματικός νοσηλευόμενος στο “ΣΩΤΗΡΙΑ”.
Υ.Γ.: τα ευκόλως εννοούμενα παραλείπονται