Του Νίκου Φελέκη
Ακούω σχεδόν κάθε μέρα τον Ευάγγελο Βενιζέλο να αναφέρεται στην «εθνική ομάδα διαπραγμάτευσης». Είναι αλήθεια ότι στην αρχή δεν είχα δώσει και μεγάλη σημασία.
Μάλιστα, επειδή συνεχώς καλούσε και τον Αλέξη Τσίπρα να συμμετάσχει, υπέθεσα ότι είναι μια τακτική να φορτώσει, από το παράθυρο, στον ΣΥΡΙΖΑ, τις κυβερνητικές ευθύνες που αρνιόταν να δεχθεί από την πόρτα, με τη συμμετοχή του στην κυβέρνηση. Επειδή, ως άλλωστε αναμένονταν, ο Τσίπρας δεν «τσιμπούσε», θεώρησα ότι ο Βενιζέλος συνεχίζει το «τροπάρι» σε μια ύστατη επικοινωνιακή προσπάθεια να επιρρίψει στον ΣΥΡΙΖΑ …μειοδοτική συμπεριφορά αφού αρνείται να συνδράμει την εθνική προσπάθεια.
Όσο ο Βενιζέλος επέμενε στην «εθνική ομάδα διαπραγμάτευσης» και με τις πληροφορίες, από το περιβάλλον του, να υποστηρίζουν ότι είναι διαθέσιμος να τεθεί ο ίδιος επικεφαλής της ομάδας, άρχισα να καταλήγω στο συμπέρασμα ότι είναι μία προσωπική αγωνία να αποχτήσει ο ίδιος ο Βενιζέλος ένα διακριτό εθνικο-κυβερνητικό ρόλο. Παρακολουθώντας, το Βενιζέλο, σχεδόν καθημερινά, να προσδίδει ολοένα και μεγαλύτερο ρόλο και σημασία στην «εθνική ομάδα» θεώρησα, όπως ήταν εύλογο, ότι ο Βενιζέλος προσπαθεί, κουτοπόνηρα, να στήσει έναν παράλληλο, με την κυβέρνηση, μηχανισμό, στον οποίον ηγούμενος ο ίδιος θα ήταν ένα είδος δεύτερου πρωθυπουργού, ο οποίος μάλιστα θα είχε και τις ουσιαστικές επαφές με τους εταίρους-δανειστές μας.
Βλέποντας όμως τον Σαμαρά και τον Κουβέλη να σιωπούν για το θέμα, πίστεψα ότι ο πρωθυπουργός και ο αρχηγός της ΔΗΜΑΡ είχαν καταλάβει την ανομολόγητη επιθυμία-επιδίωξη Βενιζέλου και διά της σιωπής τους την απέρριπταν. Και ήταν λογικό. Η χώρα δεν μπορεί να έχει δύο πρωθυπουργούς. Έναν για το εσωτερικό και έναν για το εξωτερικό. Έναν για να κατευθύνει τον Αρβανιτόπουλο και τον Δένδια και έναν να συνομιλεί και να διαπραγματεύεται με τον Μπαρόζο, τον Γιούνκερ, τη Λαγκάρντ, τη Μέρκελ και τον Ολάντ για το μνημόνιο και τις δανειακές υποχρεώσεις της χώρας. Ο ένας να ασχολείται με τις τρέχουσες εγχώριες κυβερνητικές υποθέσεις συν κάποια ταξίδια στο εξωτερικό μαζί με τον Δημ. Αβραμόπουλο ή τον Π. Παναγιωτόπουλο και ο άλλος να ασχολείται με το μείζον πρόβλημα της χώρας συντονίζοντας τους υπουργούς Οικονομικών, Ανάπτυξης, Εργασίας, Υγείας και όποιους άλλους κάθε φορά θα συναντά η τρόικα. Αν το βασικό πρόβλημα της χώρας δεν είναι αρμοδιότητας του πρωθυπουργού τότε έχουμε «κολοβό» πρωθυπουργό.
Με έκπληξη λοιπόν άκουσα χθες τον Βενιζέλο, εξερχόμενο του μεγάρου Μαξίμου, να ανακοινώνει ότι αποφασίστηκε η συγκρότηση της «εθνικής ομάδας διαπραγμάτευσης» στην οποίαν, μαζί με άλλους, θα συμμετέχουν και οι τρεις αρχηγοί. Την απόφαση για τη σύσταση και τη σύνθεση της ομάδας την ανακοίνωσε ο Βενιζέλος και όχι ο πρωθυπουργός!!! Κι αναρωτιέμαι, είναι δυνατόν; Είναι δυνατόν να απεδέχθη ο πρωθυπουργός να είναι περιορισμένων αρμοδιοτήτων και ευθύνης; Είναι δυνατόν να μοιράζεται το θεσμικό του ρόλο, της διεύθυνσης και του συντονισμού της κυβέρνησης, όπως αυτός προσδιορίζεται απ’ ευθείας από το Σύνταγμα, με άλλους πολιτικούς αρχηγούς;
Επειδή η κυβέρνηση είναι συμμαχική, να δεχτεί κάποιος την σύσκεψη των πολιτικών αρχηγών ως άτυπη σύσκεψη, όπου συζητούνται θέματα γενικής πολιτικής γραμμής. Στη σύσκεψη αυτή μπορούν να χαράζονται πολιτικές κατευθυντήριες. Είναι συνταγματικά ανεπίτρεπτο όμως να λαμβάνονται κυβερνητικές αποφάσεις. Η ιδιότητα του κομματικού κυβερνητικού εταίρου δεν σε καθιστά και μέλος της κυβερνήσεως. Τις κυβερνητικές αποφάσεις τις λαμβάνουν συγκεκριμένα κυβερνητικά όργανα, όπως είναι ο πρωθυπουργός, το υπουργικό συμβούλιο, η κυβερνητική επιτροπή, διυπουργικές επιτροπές κ.α..
Αν ο Βενιζέλος θέλει να συμμετέχει στις κυβερνητικές αποφάσεις και να συντονίζει το κυβερνητικό έργο ή κάποιο τμήμα του, ας γίνει μέλος της κυβερνήσεως. Και αυτός και ο Φώτης Κουβέλης. Ας γίνουν αντιπρόεδροι της κυβερνήσεως. Εκτός κι αν θέλουν να λαμβάνουν κυβερνητικές αποφάσεις χωρίς όμως και να χρεώνονται το όποιο κόστος ή χωρίς να έχουν τις ευθύνες και τη «λάντζα» ενός υπουργού η αντιπροέδρου. Ψιλή συμμετοχή ή υψηλή κυβερνητική εποπτεία, από το Σύνταγμα τουλάχιστον, δεν προβλέπονται. Συνταγματικά, νόμιμη θεσμική σύσκεψη στην οποίαν μετέχουν υπουργοί, πολιτικοί αρχηγοί η εκπρόσωποί τους και στην οποίαν λαμβάνονται επίσημες κυβερνητικές αποφάσεις μάλλον δεν είναι νομικά ισχυρή και σίγουρα καταργεί, εν τοις πράγμασι, την κυβέρνηση Σαμαρά όπως αυτή ορκίστηκε ενώπιον του Προέδρου της Δημοκρατίας και έλαβε ψήφο εμπιστοσύνης από τη Βουλή.
Αν ο Βενιζέλος θεωρεί ότι η υφιστάμενη κυβέρνηση, την οποίαν πολιτικά στηρίζει, δεν μπορεί να επιτελέσει το ρόλο της, να είναι δηλαδή μία ισχυρή και αποτελεσματική «εθνική ομάδα διαπραγμάτευσης», τότε έχει δύο επιλογές: είτε να την ενισχύσει συμμετέχοντας ο ίδιος στην κυβέρνηση είτε να αποσύρει την εμπιστοσύνη του. Σε καμία πάντως περίπτωση δεν μπορεί να δημιουργούνται θεσμοί, οι οποίοι ουσιαστικά αποδυναμώνουν τον διευθυντικό και συντονιστικό ρόλο του πρωθυπουργού. Αν ο Σαμαράς δεν μπορεί και χρειάζεται βοήθεια ας μας το πει ο ίδιος ή ας θέσει ο Βενιζέλος ευθέως θέμα αντικατάστασής του. Καλώς ή κακώς αυτόν ψήφισε ο λαός και η Βουλή για πρωθυπουργό. Και τον ψήφισε για κανονικό πρωθυπουργό και όχι «κολοβό» ή υπό επιτροπεία…
Σημείωση Απόκαυκου: Χαιρόμαστε που ο κ.Φελέκης προσχωρεί στην άποψή μας – που την διατυπώσαμε και στο παρόν ιστολόγιο αλλά και δια του ΤV1, ότι οι κατ’ ιδίαν συναποφάσεις της εσωτερικής τρόικας συνιστoύν συνταγματική εκτροπή, όταν υποκαθιστούν στην πράξη κατοχυρωμένους συνταγματικά θεσμούς, όπως το υπουργικό συμβούλιο και τον ίδιο τον πρωθυπουργό… Αλήθεια γιατί έχουν καταπιεί τη γλώσσα τους οι συνταγματολόγοι;