Η μελέτη προειδοποιεί ότι αυτού του είδους το παθητικό κάπνισμα από «τρίτο χέρι», όπου δεν χρειάζεται καν να εισπνεύσει κάποιος τον καπνό του άλλου, όπως στο παθητικό κάπνισμα («από δεύτερο χέρι»), μπορεί να αποβεί καρκινογόνο, όταν π.χ. τα παιδιά που παίζουν σε ένα δωμάτιο, όπου προηγουμένως υπήρχαν καπνιστές, βάζουν στο στόμα τους αντικείμενα, πάνω στα οποία υπάρχουν ουσίες από τον καπνό του τσιγάρου.
Οι ερευνητές, με επικεφαλής τον Μπο Χανγκ του Εθνικού Εργαστηρίου Λόρενς Μπέρκλεϊ, που έκαναν τη σχετική ανακοίνωση στο ετήσιο συνέδριο της Αμερικανικής Χημικής Εταιρείας, ανέφεραν ότι ιδίως μία ουσία, η οποία σχηματίζεται όταν ο καπνός του τσιγάρου αντιδρά με τον αέρα ενός εσωτερικού χώρου, κάνει ζημιά στο DNA και προσκολλάται σε αυτό με τρόπο που είναι δυνατό να προκαλέσει καρκίνο.
Η ιδέα του «καπνίσματος από τρίτο χέρι» -μια προέκταση της έννοιας του παθητικού καπνίσματος- εμφανίστηκε για πρώτη φορά στην επιστημονική έρευνα το 2009. Ήδη, όπως επεσήμαναν οι ερευνητές, έχουν συγκεντρωθεί αρκετά στοιχεία που ενισχύουν τους φόβους ότι μπορεί να βλάψει την ανθρώπινη υγεία, ιδίως των μωρών και των μικρών παιδιών που μπουσουλάνε και παίζουν στο πάτωμα, αγγίζοντας και βάζοντας στο στόμα διάφορα πράγματα γύρω τους. Το μικρό σωματικό μέγεθος τους και το πρώιμο στάδιο της ανάπτυξής τους καθιστούν τα παιδάκια πολύ πιο ευάλωτα σε σχέση με τους ενηλίκους στους περιβαλλοντικούς κινδύνους.
«Το καλύτερο επιχείρημα υπέρ της απαγόρευσης του καπνίσματος σε κλειστούς χώρους είναι στην
πραγματικότητα οι κίνδυνοι του καπνίσματος “από τρίτο χέρι”», δήλωσε ο Μπο Χανγκ.
Σύμφωνα με τους επιστήμονες, ο καπνός του τσιγάρου περιέχει πάνω από 4.000 ουσίες και πολλές από αυτές μένουν σε ένα κλειστό χώρο επί πολύ χρόνο, αφότου το τσιγάρο έχει σβηστεί ή ο καπνιστής έχει φύγει. Στη συνέχεια, ορισμένες από αυτές τις ουσίες αλληλεπιδρούν χημικά με άλλους ρυπαντές που ήδη υπάρχουν στον αέρα του χώρου, όπως το όζον και το νιτρώδες οξύ, δημιουργώντας έτσι νέες ουσίες, μερικές από τις οποίες είναι καρκινογόνες.
Μία από τις πιο επικίνδυνες, όπως αποδείχτηκε στα εργαστηριακά τεστ, είναι μία νιτροζαμίνη, η ΝΝΑ, η οποία μπορεί να προκαλέσει γενετικές μεταλλάξεις στο DNA, ανεξέλεγκτη αύξηση κυττάρων και σχηματισμό καρκινικών όγκων.
Οι Αμερικανοί ερευνητές επεσήμαναν πως, όπως χρειάστηκαν αρκετά χρόνια έως ότου επιβεβαιωθούν οι καρκινογόνες συνέπειες του ενεργητικού ή παθητικού καπνίσματος, ακόμη περισσότερο η επιβεβαίωση της συσχέτισης ανάμεσα στο «κάπνισμα από τρίτο χέρι» και στον καρκίνο μπορεί να πάρει πολύ χρόνο. Ήδη, όμως, έχουν συσσωρευτεί ανησυχητικές ενδείξεις. Μεταξύ άλλων, οι επιστήμονες αποσκοπούν στο να βρουν κατάλληλους βιοδείκτες, οι οποίοι θα δείχνουν ποιοί άνθρωποι έχουν εκτεθεί περισσότερο στο «κάπνισμα από τρίτο χέρι».
Μέχρι στιγμής, ο καλύτερος τρόπος για να μειώσει κανείς τον κίνδυνο του «καπνίσματος από τρίτο χέρι», είναι να καθαρίζει καλά (ή και να απομακρύνει από τους κλειστούς χώρους) τα αντικείμενα που έχουν εκτεθεί περισσότερο στον καπνό των τσιγάρων, όπως ρούχα, κουρτίνες, σκεπάσματα, έπιπλα και χαλιά, καθώς επίσης -σε περίπτωση μετακόμισης σε σπίτι όπου έμεναν καπνιστές- να ξαναβάψει τους τοίχους.
