Με πρόταση της ελληνικής προεδρίας οι πολυεθνικές εταιρείες θα μπορούν να πουλάνε μεταλλαγμένους σπόρους σε όλη την Ευρώπη.
Το… κουτί της Πανδώρας ανέλαβε να ανοίξει η ελληνική προεδρία, επαναφέροντας στην ατζέντα το θέμα των μεταλλαγμένων κατά την προχθεσινή συνεδρίαση των υπουργών Περιβάλλοντος.
Το «πράσινο φως» είχε δοθεί από το Συμβούλιο Γενικών Υποθέσεων, το οποίο στις 11 Φεβρουαρίου προχώρησε στη συγκρότηση ομάδας ad hoc για να διατυπώσει «αναθεωρημένη συμβιβαστική πρόταση».
Εντονες αντιδράσεις
Και όλα αυτά όταν είναι δεδομένη η επιφυλακτικότητα των Ευρωπαίων πολιτών, με αποτέλεσμα η καλλιέργεια Γενετικά Τροποποιημένων Οργανισμών (ΓΤΟ) να έχει εισαχθεί μόνο σε πέντε χώρες, να περιορίζεται σε ένα είδος καλαμποκιού και να αντιπροσωπεύει μόλις το 1,35% της καλλιεργούμενης έκτασης.
«Κλείστε την πόρτα στα μεταλλαγμένα» ήταν η κατηγορηματική τοποθέτηση τριών μεγάλων οικολογικών οργανώσεων. Το ελληνικό τμήμα της Greenpeace, η Ορνιθολογική Εταιρεία και η Εταιρεία Προστασίας της Φύσης με κοινή ανακοίνωσή τους επισημαίνουν ότι η ελληνική πρόταση «μοιάζει να έχει συνταχθεί από χώρα ή φορέα που θέλει να ανοίξει διάπλατα τις πόρτες στις εταιρείες μεταλλαγμένων στην Ευρώπη».
Ο Γιάννης Μανιάτης, κατά τη χθεσινή άτυπη ενημέρωση των δημοσιογράφων, υποστήριξε ότι στόχος της πρωτοβουλίας του είναι να τεθούν περισσότεροι περιορισμοί στην καλλιέργεια, αλλά -ακόμη και αν το εννοεί- δύσκολα θα υπάρχει θετική έκβαση σε ένα «γήπεδο» όπου διακυβεύονται τεράστια πολιτικά και οικονομικά συμφέροντα. Είναι ενδεικτικό ότι ο υπουργός Περιβάλλοντος ξεκίνησε την ομιλία του απολογούμενος. Ανέφερε ότι ο ασκών καθήκοντα προεδρεύοντος σε ένα συμβούλιο υπουργών οφείλει να αποφεύγει τις τοποθετήσεις γιατί «ακυρώνεται ο ρόλος του», αλλά και όταν παρουσιάζει τις θέσεις του να φροντίζει να είναι «ουδέτερες και στρογγυλεμένες»!
Το θέμα της αναθεώρησης της κοινοτικής πολιτικής είχε ανακινηθεί και το 2010, κατά τη διάρκεια της προεδρίας της Δανίας, αλλά δύο χρόνια αργότερα είχε «παγώσει» λόγω των αντιδράσεων της Γαλλίας, της Γερμανίας, της Ισπανίας, του Βελγίου και της Βρετανίας. «Εχουν γίνει παρανοήσεις», υποστήριξε ο Γιάννης Μανιάτης, που ενημέρωσε ότι στόχος της νέας απόπειρας είναι να ολοκληρωθεί η συζήτηση με «πολιτική συμφωνία» κατά τη διάρκεια της ελληνικής προεδρίας και να κυρωθεί από το ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ώς το τέλος του χρόνου.
Ο υπουργός Περιβάλλοντος την παρουσίασε ως «μεγάλη επιτυχία», αλλά τον… καρφώνουν τα επίσημα Συμπεράσματα των υπουργών Περιβάλλοντος που κάνουν λόγο για «μια συζήτηση που είχε διακοπεί άδοξα». Στο ίδιο ντοκουμέντο σημειώνεται ότι είναι «πολύ δύσκολο θέμα», ενώ προτείνεται η «επίτευξη συμφωνίας με βάση τη νέα συμβιβαστική πρόταση»!
Η ελληνική πρόταση
Ασάφεια υπάρχει όσον αφορά την τοποθέτηση των υπουργών Περιβάλλοντος των 28 χωρών-μελών. Με βάση την επίσημη ενημέρωση, διατυπώθηκαν αντιρρήσεις από ορισμένες χώρες και κυρίως από το Βέλγιο, αλλά στο τέλος υπήρξε συμφωνία πάνω στην ελληνική πρόταση. Το πολύπλοκο αυτό θέμα αντιμετωπίζεται με βάση την Οδηγία 2001/18, σύμφωνα με την οποία ένα κράτος μπορεί να απαγορεύσει την καλλιέργεια ΓΤΟ επικαλούμενο λόγους δημόσιας υγείας και προστασίας του περιβάλλοντος. Με αυτό το κοινοτικό πλαίσιο, εδώ και 14 χρόνια έχουν δοθεί άδειες για τέσσερα προϊόντα.
Ο Γιάννης Μανιάτης ανέφερε ότι, λόγω των αρνητικών απαντήσεων που δίνονται σε εθνικό επίπεδο, πολλές χώρες είναι υπόλογες έναντι της Δικαιοσύνης. Αν και ρωτήθηκε από δημοσιογράφους, δεν έδωσε στοιχεία για διώξεις.
Η ελληνική πρόταση προσθέτει άλλους τρεις λόγους που μπορούν να επικαλεστούν οι εθνικές αρχές για να μη δώσουν άδεια καλλιέργειας ΓΤΟ. Προτείνεται να προστεθούν λόγοι «αστικής ανάπτυξης», «προστασίας ειδικών καλλιεργειών», αλλά και κοινωνικοί-οικονομικοί παράγοντες.
Με άλλα λόγια, το υπουργείο Περιβάλλοντος υποστηρίζει ότι θα βάλει φρένο στα σχέδια πολυεθνικών ομίλων επικαλούμενο λόγους προστασίας μικρών καλλιεργητών από τον αφανισμό!
