Στο -όχι τόσο μακρινό- μέλλον οι φοιτητές μπορεί να υποχρεωθούν να περνάνε από ένα είδος ελέγχου «αντι-ντόπινγκ», προτού δώσουν εξετάσεις, προκειμένου να φανεί αν έχουν «ντοπάρει» τον εγκέφαλό τους με τα ειδικά χάπια που τονώνουν τις νοητικές ικανότητές τους, αποκτώντας έτσι αθέμιτο πλεονέκτημα έναντι των συμφοιτητών τους που δεν έχουν πάρει τέτοια φαρμακευτικά σκευάσματα.
Βρετανοί επιστήμονες επεσήμαναν ότι όλο και περισσότεροι υγιείς φοιτητές σε όλο τον κόσμο κάνουν κατάχρηση νόμιμα συνταγογραφούμενων ψυχοφαρμάκων, προκειμένου να αυξήσουν τις ικανότητες μνήμης, συγκέντρωσης κ.λπ., ιδίως σε περίοδο πανεπιστημιακών εξετάσεων. Αυτή η ευρεία χρήση των λεγόμενων «βελτιωτικών της νόησης» έχει οδηγήσει αρκετά πανεπιστήμια να σκέπτονται ότι ίσως σύντομα θα χρειαστεί να αρχίσουν τυχαίους δειγματοληπτικούς ελέγχους για το αν έχει γίνει χρήση τέτοιων φαρμάκων από τους φοιτητές τους, σύμφωνα με τις βρετανικές «Ιντιπέντεντ» και «Τέλεγκραφ». Με δεδομένο μάλιστα ότι η νευροεπιστήμη και η φαρμακευτική συνεχώς προοδεύουν, θεωρείται σίγουρο ότι τέτοια χάπια θα είναι πολύ ισχυρότερα στο μέλλον, οπότε ίσως τελικά καταστεί αναγκαίος ακόμα και ο υποχρεωτικός έλεγχος όλων των φοιτητών.
Όπως δήλωσε η καθηγήτρια κλινικής νευροψυχολογίας Μπάρμπαρα Σαχακιάν του πανεπιστημίου Κέμπριτζ, ήδη το 16% των φοιτητών στις ΗΠΑ και το 10% στη Βρετανία παραδέχονται ότι χρησιμοποιούν τέτοια φάρμακα για να πετύχουν καλύτερα αποτελέσματα στις εξετάσεις. «Μερικοί φοιτητές που δεν καταφεύγουν σε τέτοια μέσα βελτίωσης του νου, τελικά οι ίδιοι θα απαιτήσουν τέτοιους ελέγχους, επειδή ήδη ανησυχούν ότι είναι θύματα εξαπάτησης. Την ίδια ανησυχία έχουν και τα πανεπιστήμια», ανέφερε η Σαχακιάν.
Τα εν λόγω φάρμακα, όπως το «Ριταλίν» και το «Μονταφινίλ», δίνονται για παθήσεις όπως η Διαταραχή Ελλειμματικής Προσοχής και Υπερκινητικότητας (ΔΕΠΥ) ή οι διαταραχές του ύπνου. Τελικά, καταλήγουν στα χέρια των φοιτητών που πασχίζουν να μείνουν ξύπνιοι και να γράψουν καλά στα τεστ.
Ακόμα και καθηγητές πανεπιστημίων, όπως είπε η Σαχακιάν, έχουν παραδεχτεί ότι κάνουν χρήση τέτοιων χαπιών βελτίωσης του νου σε τακτική βάση, ιδίως σε περιόδους εντατικής ακαδημαϊκής και ερευνητικής εργασίας. «Ο επικεφαλής ενός επιστημονικού εργαστηρίου στις ΗΠΑ παραδέχτηκε ότι ο ίδιος και όλο το προσωπικό του παίρνουν “Μονταφινίλ” και τόνισε ότι στο μέλλον θα υπάρχει ένας ξεκάθαρος διαχωρισμός ανάμεσα σε όσους χρησιμοποιούν τέτοια χάπια και σε όσους δεν το κάνουν», πρόσθεσε.
Μια δειγματοληπτική έρευνα του έγκριτου επιστημονικού περιοδικού “Nature” έδειξε ότι, μεταξύ των 1.400 συμμετεχόντων ερευνητών από 60 χώρες, ένας στους πέντε περίπου χρησιμοποιούν τέτοια φάρμακα όχι για ιατρικό σκοπό, αλλά αποκλειστικά για να «ντοπάρουν» τον εγκέφαλό τους.
Αρκετές έρευνες έχουν δείξει ότι όντως φάρμακα όπως το «Ριταλίν», όταν χρησιμοποιούνται από υγιή άτομα, βελτιώνουν τις νοητικές επιδόσεις τους, ιδίως αυξάνοντας τη μνήμη. Από την άλλη, το «Μονταφινίλ», που θεραπεύει τη ναρκοληψία, θεωρείται ότι βοηθά στον έλεγχο της παρορμητικής συμπεριφοράς και στην λήψη καλύτερων αποφάσεων. Αν και τέτοιου είδους χάπια δεν φαίνεται να προκαλούν κάποιο εθισμό, η νέα έκθεση προειδοποιεί ότι η μακροπρόθεσμη ασφάλειά τους σε υγιείς ανθρώπους δεν έχει τεκμηριωθεί επαρκώς.
