Σαν σήμερα στις 27 Σεπτεμβρίου του 1941 ιδρύθηκε το ΕΑΜ στην κατεχόμενη από τους Γερμανούς Αθήνα. Σε μια μικρή
οικία, λίγο πιο πάνω από το τέρμα της οδού Ιπποκράτους με πρωτοβουλία του ΚΚΕ τέσσερις
αντιπρόσωποι : από το ΚΚΕ ο Λευτέρης Αποστόλου, από το Σοσιαλιστικό κόμμα Ελλάδος ο Χρήστος Χωμενίδης, από την Ένωση Λαίκής Δημοκτατίας ο Ηλίας Τσιριμώκος και από το Αγροτικό κόμμα Ελλάδος ο Απόστολος βογιατζής συναντήθηκαν μυστικά και υπέγραψαν το Ιδρυτικό της οργάνωσης.
απελευθέρωση του Έθνους από
τον ξένο ζυγό…» και «…η κατοχύρωση του κυριαρχικού δικαιώματος
του ελληνικού λαού, όπως αποφανθεί περί του τρόπου της διακυβερνήσεώς του…».
Στο Ιδρυτικό επίσης αναφερόταν ότι «…το ΕΑΜ θα ασχοληθεί με την
διατήρηση ακμαίου του απελευθερωτικού πνεύματος του ελληνικού λαού […] με την εξασφάλιση κατά το δυνατόν
μιας συνεργασίας με τους άλλους λαούς οι οποίοι αγωνίζονται κατά των δυνάμεων
του Άξονος…».
το ΕΑΜ γίνεται ισοτίμως δεκτόν παν άλλο κόμμα ή Οργάνωση που δέχεται τας αρχάς
του παρόντος Ιδρυτικού, ως και να εργασθεί διά την επιτυχίαν των σκοπών του
ΕΑΜ…».
Στη συνέχεια εκδόθηκε η πρώτη διακήρυξη προς τον Ελληνικό λαό:
Θυμηθείτε τους αγωνιστές του 1821.
Προσφέρετε τις γνώσεις σας, την πείρα, τη δοκιμασμένη τόλμη σας στην οργάνωση
των εθνικών δυνάμεων. Ακολουθήστε το παράδειγμα του Κολοκοτρώνη, του Υψηλάντη,
του Μιαούλη, του Καραϊσκάκη, του Οικονόμου.
χωροφύλακες. Μην υπηρετείτε την κυβέρνηση των προδοτών, μη γινόσαστε όργανα των
κατακτητών.
στους κατακτητές. Ούτε ένα σπυρί σιτάρι στον εχθρό.
οργανωθείτε σε επιτροπές, αρνηθείτε υπηρεσία στον εχθρό, ενώστε τις δυνάμεις σας
στον ιερό αγώνα!
σας πνεύμα, την αυτοθυσία σας στον αγώνα του ΕΑΜ.
νίκη θα στεφανώσει τον κοινό μας αγώνα”.
Αναμφισβήτητα οι ιδρυτές του ΕΑΜ δεν θα μπορούσαν να συλλάβουν τότε τον
χείμαρρο της εθνικής ανάτασης που θα πλημμύριζε τις καρδιές όλων των Ελλήνων.
πολιτείες, στις γειτονιές, στα εργοστάσια, “σε πόλεις – κάμπους – και
βουνά”, οι Έλληνες, οι Ελληνίδες οργανώνονται στο ΕΑΜ, στον ΕΛΑΣ, στην
ΕΠΟΝ, στην Εθνική Αλληλεγγύη. Οργανώνονται, αγωνίζονται για την πατρίδα, για τη
λευτεριά, για μια καλύτερη ζωή. Χτυπάνε τον φασισμό με κάθε μέσο. Δίνουν
πρόθυμα το αίμα τους, τη ζωή τους.
http://www.youtube.com/watch?v=fnAFaIM-s8M&feature=player_detailpage
Απόκαυκος ο ιστορικός