Ολοκληρώθηκε πριν από λίγες ημέρες η δημόσια διαβούλευση στην οποία είχε θέσει η Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας, το Πρόγραμμα Ανάπτυξης του Εθνικού Συστήματος Φυσικού Αερίου (ΕΣΦΑ) για την περίοδο 2022-2031.
Η ΡΑΕ άναψε το “πράσινο φως” στον ΔΕΣΦΑ για το αναθεωρημένο πρόγραμμα, ωστόσο έδωσε αρνητική απάντηση σε ορισμένα επί μέρους σχέδια.
Τα σχέδια για Ιωάννινα
Σύμφωνα με το αναθεωρημένο πρόγραμμα που υπεβλήθη σε δημόσια διαβούλευση, προβλέπονται για υλοποίηση νέες υποδομές με προϋπολογισμό 127 εκατομμύρια ευρώ. Από τα 127 εκατομμύρια των νέων έργων, τα 92 θα χρειαστούν για επέκταση σε νέες περιοχές με πρώτη και κυριότερη τα Ιωάννινα. ΡΑΕ και ΔΕΣΦΑ συμφωνούν πως είναι σημαντική η ανάπτυξη του δικτύου στη Δυτική Ελλάδα και στην Ήπειρο.
Εντούτοις η ΡΑΕ είναι αντίθετη με τη λύση που προκρίνει ο Διαχειριστής για την τροφοδοσία των Ιωαννίνων. Βάσει σχεδίων του ΔΕΣΦΑ, εξετάζεται η δυνατότητα τροφοδότησης της περιοχής μέσω εναλλακτικών λύσεων, οι οποίες περιλαμβάνουν συνδυασμό αγωγού και SSLNG (μικρής κλίμακας φορτία) με στόχο την επίτευξη αποδοτικότερης και ταχύτερης τροφοδοσίας της ευρύτερης περιοχής.
Σύμφωνα με τα σενάρια που εξέτασε ο Διαχειριστής, η λύση να προμηθεύεται η περιοχή τον Ιωαννίνων ΥΦΑ από την Ηγουμενίτσα, είναι λιγότερο κοστοβόρα , από τη λύση να λαμβάνει αέριο μέσω αγωγού από τη Ρεβυθούσα.
Η θέση της ΡΑΕ
Για την τροφοδοσία των Ιωαννίων με φυσικό αέριο , η ΡΑΕ ανέθεσε στο Ινστιτούτο Ερευνών Νοτιοανατολικής Ευρώπης (ΙΕΝΕ) μελέτη με θέμα «Μελέτη Κόστους – Οφέλους για την Επέκταση του Δικτύου Μεταφοράς ΦΑ στη Δυτική Ελλάδα (Περιφέρεια Ηπείρου και Περιφέρεια Δυτικής Ελλάδας)», προκειμένου να διερευνήσει τη σκοπιμότητα επέκτασης του ΕΣΜΦΑ προς τη Δυτική Ελλάδα, έναντι της τροφοδότησης των φορτίων της περιοχής μέσω φορτηγών LNG ή CNG.
Η μελέτη προέκρινε ως πλέον οικονομικά συμφέρουσα τη λύση μέσω LNG. Το εν λόγω κείμενο παρατέθηκε αυτούσιο στην δημόσια διαβούλευση που διενήργησε η Αρχή και αρκετοί συμμετέχοντες τοποθετήθηκαν θετικά προς αυτή τη λύση.
Στη συνέχεια, η ΡΑΕ ζήτησε από τον ΔΕΣΦΑ μελέτη αξιολόγησης των εναλλακτικών τροφοδότησης της περιοχής των Ιωαννίνων, την οποία ο ΔΕΣΦΑ προσκόμισε. Στην εν λόγω μελέτη, αποτυπώθηκε το κόστος τριών εναλλακτικών λύσεων: (α) κατασκευή αγωγού υψηλής πίεσης, ως προέκταση του αγωγού Δυτικής Μακεδονίας προς την Ήπειρο, (β) μεταφορά ΥΦΑ από την εγκατάσταση small-scale LNG (ssLNG) της Ρεβυθούσας σε ειδική δεξαμενή στο λιμάνι της Ηγουμενίτσας και από εκεί με βυτιοφόρα στα Ιωάννινα, και (γ) μεταφορά ΥΦΑ από την εγκατάσταση small-scale LNG της Ρεβυθούσας σε ειδική δεξαμενή στο λιμάνι της Ηγουμενίτσας και από εκεί με αγωγό στα Ιωάννινα, τα κόστη των οποίων εκτιμήθηκαν από τον Διαχειριστή ως ακολούθως:
Πηγή: ΡΑΕ
Δεδομένων αυτών, ο ΔΕΣΦΑ εισηγήθηκε ως οικονομικά προσφορότερη λύση την δεύτερη εναλλακτική και εισηγήθηκε τη συμπερίληψη του έργου με κόστος 85 εκατ. ευρώ, όσο δηλαδή με το CAPEX της εναλλακτικής αυτής. Στο ποσό αυτό – κατά την κατανόηση της Αρχής – περιλαμβάνονται κόστη για τη διαμόρφωση προβλήτας για την υποδοχή πλοίων και την εκφόρτωση ΥΦΑ στις εγκαταστάσεις αποθήκευσης, τις εγκαταστάσεις αποθήκευσης, καθώς και για την αγορά του πλοίου και των βυτιοφόρων.
Η ΡΑΕ δεν εγκρίνει προς το παρόν το εν λόγω έργο για τους ακόλουθους λόγους:
- Από την ανάλυση του Διαχειριστή, η λύση τροφοδότησης μέσω ssLNG δεν είναι σημαντικά οικονομικότερη σε σχέση με την κατασκευή αγωγού υψηλής πίεσης, η οποία κατά τα άλλα ενδείκνυται. Από τα στοιχεία της μελέτης καθίσταται σαφές ότι μακροκρόθεσμα (περισσότερα από τα 12 χρόνια), η εναλλακτική του αγωγού υψηλής πίεσης προκύπτει οικονομικότερη.
- Σε κάθε περίπτωση, η Αρχή δεν έχει αποφανθεί σε σχέση με το ρυθμιστικό πλαίσιο λειτουργίας των εικονικών αγωγών, η διαχείριση των οποίων οποίοι έως τώρα έχουν ανατεθεί τους Διαχειριστές των Δικτύων Διανομής. Σύμφωνα δε με την ίδια απόφαση, η δραστηριότητα της μεταφοράς του φυσικού αερίου με βυτιοφόρα ή πλοία παραμένει ανταγωνιστική και παρέχεται στον Διαχειριστή Διανομής από τρίτο μέσω διαγωνισμού. Συνεπώς, δεν θα ήταν δυνατή η έγκριση του έργου όπως παρουσιάζεται από τον ΔΕΣΦΑ χωρίς την κατάρτιση συνολικού ρυθμιστικού πλαισίου.
- Η Αρχή οφείλει να αναμένει το υπό αναθεώρηση Εθνικό Σχέδιο για την Ενέργεια και το Κλίμα, αλλά και την Εθνική Στρατηγική για το Υδρογόνο, πριν προχωρήσει στην έγκριση νέων μεγάλων επενδυτικών έργων φυσικού αερίου που υπάρχει περίπτωση να μην χρησιμοποιηθούν επαρκώς (stranded assets).
Συνεπώς, η απόφαση μετατίθεται για το Πρόγραμμα Ανάπτυξης 2023-2032. Μεταβατικά, σύμφωνα με τον προγραμματισμό του οικείου Διαχειριστή του Δικτύου Διανομής, το δίκτυο διανομής της πόλης των Ιωαννίνων θα τροφοδοτείται με ΥΦΑ μέσω βυτιοφόρων από την εγκατάσταση Φόρτωσης Φορτηγών ΥΦΑ της Ρεβυθούσας, η οποία θα βρίσκεται σύντομα σε εμπορική λειτουργία.
