Νίκος Μπίστης
Νομίζω ότι έχω κατοχυρώσει την πατρότητα της φράσης « Μεταμελημένοι αριστεροί που μισούν τα νιάτα τους». Για αυτήν εισέπραξα την μήνιν αριστερών που εγκατέλειψαν για διάφορους λόγους την Αριστερά. Κακώς , γιατί δεν αναφέρομαι σε αυτούς συλλήβδην.
Είναι δικαίωμα τους να αλλάζουν χώρο. Κατά την διάρκεια της δικτατορίας και της μεταπολίτευσης γνωρίσαμε πολλούς δεξιούς που κινήθηκαν προς τα αριστερά. Συμβαίνουν αυτά , είναι φυσιολογικές μετακινήσεις. Αυτό που δεν είναι φυσιολογικό και κατά την γνώμη μου πρέπει να αποδοκιμάζεται, είναι το μίσος που εκπέμπουν για όσους /ες επιμένουν αριστερά και για κάθε τι που έχει οσμή αριστερής ιδεολογίας. Και ψυχαναλυτικά κρίνοντας , θεωρώ και θα προσπαθήσω να το αποδείξω, ότι κατά βάθος μισούν τα νιάτα τους, τον χρόνο που έχασαν κυνηγώντας χίμαιρες ισότητας και κοινωνικής δικαιοσύνης. Κοντολογίς τον παλιότερο εαυτό τους.
Μου θυμίζουν μια παλιά γελοιογραφία του Κώστα Μητρόπουλου κατά τα Ιουλιανά. Ο Ηλίας Τσιριμώκος γίνεται ο δεύτερος ανακτορικός πρωθυπουργός. Προβάρει , λοιπόν, το φράκο του για την ορκομωσία μπροστά στον καθρέφτη. Και βλέπει το είδωλο του, αντάρτης στο βουνό , με φυσεκλίκια να τον κοιτάει προκλητικά. Ξεσπάει φωνάζοντας « Δεν θέλω να βλέπω γκάγκστερ».
Έτσι και οι μεταμελημένοι της εποχής μας, δεν θέλουν να βλέπουν αριστερούς. Και έχουν γίνει οι πιο φανατικοί υποστηρικτές της κυβέρνησης Μητσοτάκη και καλύπτουν συνειδητά κάθε ανόμημα της.
Θα αναφερθώ σε δυο περιπτώσεις που θεωρώ ότι αποδεικνύουν , η μια a contrario και η άλλη ευθέως το βάσιμο των ισχυρισμών μου. Η μια είναι η περίπτωση του μεγάλου Μάνου Χατζιδάκι. Ο Μάνος με την ζωή του και το έργο του απέδειξε ότι μπορεί κάποιος να εγκαταλείψει την Αριστερά ( ΕΠΟΝίτης μέχρι τα Δεκεμβριανά , όπου έζησε την τραγωδία της ομηρίας) χωρίς να στραφεί ποτέ εναντίον της.
Ακόμα περισσότερο στο έργο αυτού του φίλου του Κωνσταντίνου Καραμανλή , βρίσκεις αβίαστα φύτρα αναφοράς σε αξίες μιας ιδεατής, προσωπικής του Αριστεράς που φτάνει στη αναρχία. Ο Κεμαλ, η αποκοτιά του κυρ Μιχάλη, ο Γιάννης ο Φονιάς, ο Τζονης ο Μπόγιας , το τραγούδι της Περσεφόνης και πόσα άλλα αριστουργήματα που μάγεψαν τις αισθήσεις μας και τροφοδότησαν όμορφες παραισθήσεις.
Δεν είναι μόνο ο ερωτικός Χατζιδάκις που μας συγκλονίζει, είναι και ο πολιτικός με την ευρύτερη έννοια. Έφτιαξε το Τρίτο πρόγραμμα και συγκρούστηκε με την δεξιά αρτηριοσκλήρωση και τα βρόντηξε. Άφησε 11 κείμενα – διαμαντάκια στο περιοδικό Τέταρτο , κείμενα που αντέχουν στον χρόνο και κατά την γνώμη μου δείχνουν την επονίτικη ρίζα του.
Δεν είναι μόνο το έργο, που πολλές φορές πράγματι υπερβαίνει τον καλλιτέχνη και τις προθέσεις του. Ο Μάνος με την προσωπική του στάση απόδειξε ότι δεν μίσησε ποτέ ούτε τα νιάτα του , ούτε τα μεταγενέστερα νιάτα που επέμειναν αριστερά με τον δικό τους τρόπο. . Είναι γνωστό το κείμενο του για τον Δεκέμβρη του 44. «Τα Δεκεμβριανά δεν ήταν αντίδραση των κομμουνιστών(…) Ήταν η αγανάκτηση των παιδιών της γαλαρίας που βλέπαν τους συντρόφους τους και τα όνειρά τους στα φέρετρα, από σφαίρες που ρίξαν δωσίλογοι και φασίστες φορώντας γαλάζιους μανδύες εθνικοφροσύνης. Και όλα αυτά τα ελληνικά αποβράσματα με την επίσημη στήριξη του νεαρού τότε κράτους είχανε έναν εχθρό: την ψυχή των παιδιών της γαλαρίας…»
Θα μπορούσαν άραγε οι μεταμελημένοι αριστεροί , να γράψουν κάτι παρόμοιο; Μπα, ούτε να το διαβάσουν ούτε να το θυμούνται θέλουν. Σιγά μην μιλήσουν για δωσίλογους, φασίστες, γαλάζια εθνικοφροσύνη , αποβράσματα . Εξάλλου τώρα είναι απασχολημένοι με άλλα. Πως , φορώντας ακριβώς τον μανδύα της γαλάζιας εθνικοφροσύνης, θα συκοφαντήσουν τον Ιάσονα Αποστολόπουλο, τον Γιάννη Μπουρνού, πως θα αποστρέψουν το βλέμμα τους από το δράμα των προσφύγων και των μεταναστών . Και πως το όραμα τους για την πανεπιστημιακή αστυνομία θα υλοποιηθεί.
Πάμε τώρα στην δεύτερη , τελείως πρόσφατη, περίπτωση, Πριν λίγες ημέρες έγινε ο πρώτος γύρος των προεδρικών εκλογών στην Κολομβία. Πολιτικός σεισμός με το 40,8 % του πρώην αντάρτη Γκουσταβ Πέτρο και της Αφροκολομβιανής Φρανσια Μάρκες. Στον δεύτερο γύρο ο Κολομβιανός Τραμπ και η σκληρή παραδοσιακή δεξιά και ακροδεξιά συνασπίζονται για να αποτρέψουν το πρωτοφανές: την νίκη της Αριστεράς και της προοδευτικής παράταξης.
Στα νιάτα μας, μαζί και οι μεταμελημένοι τώρα αριστεροί, διαδηλώναμε για τον Αλιέντε , για τα θύματα στην Αργεντινή , την Βραζιλία , σε όλη την Λατινική Αμερική. Και φυσιολογικά σήμερα χαιρόμαστε με τις αλλεπάλληλες εκλογικές επιτυχίες της προοδευτικής παράταξης. Έψαξα, λοιπόν, τους τοίχους όλων αυτών. Δεν υπάρχει η παραμικρή αναφορά στην Κολομβία και την Λατινική Αμερική, ούτε μια αράδα υποστήριξης στους τόσο μακρινούς και συνάμα τόσο κοντινούς συντρόφους μας. Δεν τους νοιάζει, δεν τους αφορά.
Αντιθέτως μεγάλη αγωνία μήπως χάσει ο Μακρόν από τον Μελανσόν, μήπως αργήσουν να πάνε τα όπλα στην Ουκρανία και μήπως δεν καταλάβει ο λαός ότι είναι απολύτως φυσιολογικό να πιάνει φωτιά σε οικιστική περιοχή όταν φυσάει. Δεν είναι μόνο ο αχαλίνωτος ευρωκεντρισμός τους που τους αποτρέπει. Είναι οι μνήμες του παρελθόντος τους, οι νεανικές τους τρέλες, ο διεθνισμός τους, τότε που ήθελαν να αλλάξουν τον κόσμο. Και επειδή κατέληξαν ότι δεν μπορεί – αλλά και δεν πρέπει- να αλλάξει ο κόσμος, ξεσπάνε σε όσους επιμένουν.