Δημήτρης Αργυρός
Η περιρρέουσα κοινωνική και οικονομική ατμόσφαιρα εμφανίζει έντονα στοιχεία μιας μίζερης καταθλιπτικής πενίας και ένδειας και όπως θα έλεγε ο Β. Ράιχ, συναισθηματικής πανούκλας.
Η εν λόγω κατάσταση έχει ως αποτέλεσμα μια βαθιά και ουσιαστική κρίση πολιτικής διαμεσολάβησης, κρίση πολιτικής ταυτότητας και κυρίως πολιτικής προοπτικής.
ΝΔ : « Εισαγωγές, εξαγωγές, κλείνει δουλειές».
Στο πολιτικό εποικοδόμημα η «Μητσοτάκης ΑΕ» (με την Μάρεβα να κλείνει μέσα στο Μαξίμου διαρκώς συμβόλαια με μεγάλα επιχειρηματικά συμφέροντα) φαίνεται να πνέει τα λοίσθια.
Από την άλλη μπάντα είναι εμφανής η αδυναμία να υπάρξει ένα αντίπαλο δέος στην «Μητσοτάκη ΑΕ» (μια πολιτική /επιχειρηματική σύμφυση νεοφιλελευθερισμού Σημιτικο-Πασοκισμού και χυδαίας ακροδεξιάς).
Αυτός είναι και ο λόγος που δεν έχει τελειώσει ως αντίπαλος η ΝΔ. Η τοποθέτηση του κυβερνητικού εκπροσώπου: “Τον Τσίπρα τον θέλουν μόνο οι 17000 αποφυλακισμένοι του νόμου Παρασκευοπούλου” δείχνει την χυδαία και απροκάλυπτη ακροδεξιά στροφή της ΝΔ. Χαϊδεύοντας το ακροδεξιό ακροατήριο και τα λούμπεν κοινωνικά στρώματα.
Στο εν λόγω όμως ακροατήριο παίζει και η γραμμή Σαμαρά με την έμμεση στήριξη του Καραμανλικού μπλοκ το οποίο όμως έχει επιρροή και στα κεντροδεξιά ακροατήρια, τα οποία σε μεγάλο βαθμό έχουν μείνει δίχως πολιτική έκφραση. Είναι κοινό μυστικό η πιθανή δημιουργία ενός λαϊκοδεξιού εθνοκεντρικού κόμματος «Σαμαρά» με την κάλυψη Καραμανλή.
Κεντροαριστερή αφασία
Το ΠΑΣΟΚ (μαγκωμένο και «πιασμένο» από το Μητσοτακικό παρακράτος) μαζεύει το κόσμο του πάλαι κραταιού ΠΑΣΟΚ. Ευελπιστώντας στην καλύτερη των περιπτώσεων να συμμετάσχει ή στην καλύτερη των περιπτώσεων να ηγηθεί σε κάποιο κυβερνητικό σχήμα.
Πάρα την πολιτική νεκρική σιγή του, το ΠΑΣΟΚ διατηρεί σημαντικές κοινωνικές και κυρίως γραφειοκρατικές δυνάμεις στην τοπική αυτοδιοίκηση και στο συνδικαλιστικό κίνημα των δημοσίων υπαλλήλων. Σε αντίθεση βέβαια με τον άλλο πόλο της κεντροαριστεράς, δηλαδή, τον ΣΥΡΙΖΑ.
Ο ΣΥΡΙΖΑ και η Νέα Αριστερά βιώνουν μια πολυδιάστατη παρακμή, αδυνατώντας να πείσουν τον εαυτό τους και το κόσμο ότι δύναται να αποτελέσουν εναλλακτική πολιτική και κυβερνητική πρόταση.
Ο «βρώμικος» ρόλοςτης πλειοψηφίας του ΣΥΡΙΖΑ το 2015 έχει χαρακτηρίσει αυτό το χώρο, ίσως και ολάκερη την αριστερά. Και μάλλον ο ιστορικός του ρόλος έχει τελειώσει , ίσως και της υπόλοιπης κυβερνώσας αριστεράς.
Ο νέος (;;) σωτήρας
Ο Αλέξης Τσίπρας με την σειρά, αφού του έκαναν σεμινάρια στις ΗΠΑ οι δημοκρατικοί ή μήπως και του Τραμπ (sic) επιστρέφει (;;) για να παίξει(;;)πρωταγωνιστικό ρόλο.
Αποτελώντας ένα ερώτημα, αν ο στόχος του Τσίπρα είναι να ενώσει την κεντροαριστερά ή να την υπερβεί με ένα νέο πολιτικό σχηματισμό.
Θέλοντας να μοιάσει στον Ανδρέα Παπανδρέου που στην Μεταπολίτευση αρνήθηκε την αρχηγία της «Ένωσης Κέντρου», θεωρώντας την ένα νεκρό σχήμα και δημιουργώντας το ΠΑΣΟΚ.
Οι ομοιότητες όμως σταματούν εδώ. Το ΠΑΣΟΚ του Α. Παπανδρέου κινούνταν αριστερότερα όλων των σημερινών κεντροαριστερών σχηματισμών.
Το «κόμμα» Τσίπρα, το «κόμμα» του δημοκρατικού καπιταλισμού φαίνεται να κινείται δεξιότερα της μεταπολιτευτικής Καραμανλικής ΝΔ του ριζοσπαστικού φιλελευθερισμού.
Η «ακροδεξιά» στροφή του Τσίπρα, φαίνεται και από το πώς δικαιολογεί την πολιτική του 2015: Ο Τσίπρας του 2025 υποστηρίζει ότι χάρη στην κωλοτούμπα του 2015 υπάρχει σήμερα η εν λόγω καπιταλιστική κανονικότατα. Το γεγονός ότι επικρατεί μια αθλιότητα στην εν λόγω καπιταλιστική κανονικότατα δεν οφείλεται στα συστημικά χαρακτηριστικά της αλλά στην διεφθαρμένη διαχείριση της «Μητσοτάκη ΑΕ».
Προσοχή, μιλάω για μια «ακροδεξιά» στροφή σε σχέση με την πολιτική θέση του ΣΥΡΙΖΑ έως το 2025 του ΣΥΡΙΖΑ, πριν την κωλοτούμπα. Τι άλλο είναι η επιλογή του δημοκρατικού καπιταλισμού σε σχέση με την γραμμή του ρεφορμιστικού δημοκρατικού σοσιαλισμού; Αν αυτό δεν είναι μια «ακροδεξιά» στροφή, τότε τι είναι;;;
Πολιτικός λαϊκισμός
Κατά συνέπεια είναι απολύτως λογικό μέσα σε αυτό το κλίμα της μίζερης παρακμιακής πολιτικής κατάστασης να ενισχύονται γκρινιάρικες, αντιδραστικές δυνάμεις οι οποίες μιλούν στην γλώσσα του φοβισμένου μέσου ανθρωπάκου, στη γλώσσα των “κυρ παντελήδων”.
Αναφέρομαι σε μια εντελώς ακίνδυνη πολιτική κατάσταση για το σύστημα. Είτε αυτή είναι η κεντροαριστερή Κωνσταντοπούλου, είτε το σύμπαν των δυνάμεων της άκρας δεξιάς. Γκρίνια, σιχτίρισμα, κοινωνικός ρατσισμός, πατριδοκαπηλία, γενικευμένος εκβαρβαρισμός και “άγιος ο θεός”.
Ο εν λόγω (κατά βάση ακροδεξιού τύπου) πολιτικός λαϊκισμός είναι επίσης κυρίαρχος σε ολάκερη την γερασμένη Ευρώπη, φανερώνοντας την ιστορική και κυρίως πολιτική παρακμή της. Ταυτόχρονα είναι η απόδειξη της οριστικής (;;) χρεωκοπίας της ευρωπαϊκής αριστεράς, η οποία έχει χάσει την δυνατότητα και την ικανότητα να συνομιλεί και να επηρεάζει τα λαϊκά ευρωπαϊκά κοινωνικά στρώματα.
ΚΚΕ : ορθόδοξος ρεφορμισμός
Το ΚΚΕ, ένα από τα ελάχιστα ορθόδοξα φιλοσοβιετικά κομμουνιστικά κόμματα στο κόσμο ούτε θέλει ούτε μπορεί να παίξει καθοριστικό ρόλο στο σημερινό γίγνεσθαι.
Το ΚΚΕ επιλέγει την γραμμή του “κατενάτσιο”, η «καλύτερη επίθεση είναι η άμυνα», στοχεύοντας στην ενίσχυση και την περιφρούρηση του κόμματος.
Δίνοντας μεγάλη ενέργεια στους αμυντικούς εργατικούς και λαϊκούς αγώνες. Αποφεύγοντας μετά παρρησίας να μιλήσει για μια σημερινή πολιτική πρόταση. Πχ ενώ αγωνίζεται ενάντια στις ιδιωτικοποιήσεις αποφεύγει, όπως ο διάολος το λιβάνι, να θέσει ζήτημα κρατικοποιήσεων. Στοιχεία που υποδηλώνουν το βαθύ και μη αντιστρέψιμο ρεφορμιστικό χαρακτήρα του.
Ρεφορμισμός και Επανάσταση
Ρεφορμιστικός χαρακτήρας, δηλαδή μεταρρυθμιστικός χαρακτήρας (αγάλι, αγάλι γίνεται η αγουρίδα μέλι), σε αντιδιαστολή με τον επαναστατικό δρόμο και χαρακτήρα.
Ο ρεφορμιστικός , μεταρρυθμιστικός δρόμος μπορεί να είναι και ήταν αποτελεσματικός- εφόσον και αν-το σύστημα είναι σε ανάπτυξη και μπορεί να προσφέρει στις κατώτερες τάξεις. Ή όταν νιώθει την πίεση των οργανωμένων δυνάμεων των «από τα κάτω» ή την πίεση μιας οργανωμένης κρατικής δύναμης, όπως ήταν η ΕΣΣΔ. Επίσης δύναται να έχει αποτέλεσμα, αν υφίσταται ένα τεράστιος ισχυρός παραγωγικός κρατικός μηχανισμός , όπως είναι η Κίνα. Σε αυτές τις συνθήκες ο μεταρρυθμιστικός δρόμος μπορείνα δουλέψει προς όφελος της πλειοψηφίας. Το γεγονός ότι μπορεί δεν σημαίνει ότι και γίνεται και κατά συνέπεια χρειάζεται ο επαναστατικός δρόμος.
Σε κάθε άλλη περίπτωση ο επαναστατικός δρόμος, η οργάνωση του επαναστατικού δρόμου δύναται να δημιουργήσει τις προϋποθέσεις, έτσι ώστε να γίνουν παραχωρήσεις από την άρχουσα τάξη. Δύναται να περάσει -άμεσα και έμμεσα- εξουσία στις καταπιεσμένες τάξεις σε μια σειρά από χώρες και σε ολάκερη την Γη.
Ο επαναστατικός δρόμος είναι ένας σπάνιος και δύσκολος δρόμος. Γενικότερα ισχύει το παρακάτω σχήμα: Σε χώρες σαν τις ΗΠΑ κτλ. είναι πιο δύσκολο να ξεσπάσει μια κοινωνική σοσιαλιστική επανάσταση. Αν όμως ξεσπάσει και κυρίως αν επικρατήσει, ευκολότερα θα νικήσει ως απόρροια των ανεπτυγμένων παραγωγικών δυνάμεων.
Το αντίθετο συμβαίνει σε χώρες σαν την Ρωσία την εποχή του Τσάρου. Ευκολότερα ξεσπάει μια κοινωνική ,σοσιαλιστική επανάσταση, ευκολότερα επικρατεί, είναι όμως δύσκολο να νικήσει, δίχως να οδηγηθεί στην γραφειοκρατία και στον εκφυλισμό.
ΜΕΡΑ25: Η αντιμνημονιακή αριστερά
Αριστερότερα του ΣΥΡΙΖΑ ή μήπως αριστερότερα του σημερινού ΚΚΕ δείχνει να έχει κάποια ισχύ το ΜΕΡΑ25 και μια σειρά από άλλες μικρές δυνάμεις που έσπασαν από τον μνημονιακό ΣΥΡΙΖΑ.
Πρόκειται για δυνάμεις οι οποίες διατηρούν ένα ξεκάθαρο αντιμνημονιακό αριστερό πρόσημο.Δυνάμεις που συγκυριακά δείχνουν μια δημοκοπική άνοδο στα 4% με 5%.
Αποτελεί όμως ένα ανοικτό στοίχημα το ΜΕΡΑ25 να παίξει ένα ηγεμονικό πολιτικό ρόλο σε μια μαχόμενη αριστερή ρεφορμιστική προοπτική.
Με στόχο την οργάνωση ενός πλατιού πολιτικού και κοινωνικού μετώπου.
Αυτό που-όπως είπα-δεν θέλει και ίσως να μην μπορεί να οικοδομήσει το ΚΚΕ, γιατί τότε θα το οδηγούσε να παίξει έναν πρωταγωνιστικό πολιτικό ρόλο. Και αυτό το ΚΚΕ το αποφεύγει όπως ο “διάολος το λιβάνι” …
Βέβαια το μεγάλο ερώτημα της εποχής μας είναι το τι συνιστά (ποια είναι τα εσωτερικά χαρακτηριστικά του) ενός δυνατού και αναγκαίου αριστερού κοινωνικού/ πολιτικού μετώπου και προγράμματος;
Η δική μου αριστερά
Παρά τους αρνητικούς συσχετισμούς, την γενικευμένη αλλοτρίωση και την συναισθηματική πανούκλα ένα σημαντικό τμήμα της κοινωνίας συνεχίζει να αγωνίζεται, συνεχίζει να αντιστέκεται. Ενώ παραμένει υπαρκτή και μαχόμενη μια μειοψηφική αριστερά που έχει ως στόχο να οδηγήσει τα πράγματα έως την κατάργηση της εκμετάλλευσης ανθρώπου από άνθρωπο.
Αναφέρομαι στην αντικαπιταλιστική αριστερά, την αριστερά της ΑΝΤ.ΑΡ.ΣΥΑ και άλλων αντικαπιταλιστικών, αντιιμπεριαλιστικών συλλογικοτήτων.
Είναι λογικό και είναι φανερό ότι οι παραπάνω συλλογικότητες έχουν τις δικές τους μεγάλες ευθύνες για την κατάσταση της αριστεράς και την κατάσταση του λαϊκού/εργατικού κινήματος.
Μικρότερες ίσως από την κοινοβουλευτική, ρεφορμιστική αριστερά, αλλά αρκετά μεγάλες για το ιστορικό ρόλο που θέλουν να παίξουν και εξίσου μεγάλες ευθύνες για την αγωνιστική, ταξική τους στάση.
Αλήθεια όμως τι σημαίνουν οι έννοιες (ανατρεπτική αριστερά, αντικαπιταλιστική και κομμουνιστική αριστερά) σε μια εποχή που έχουν χάσει την ουσιαστική και την πραγματική σημασία τους;
Μεγάλη συζήτηση καθώς η ευρωπαϊκή/ Ελληνική αριστερά έχει χάσει τον προσανατολισμό της.
Μάλλον τα πράγματα πρέπει να τα πάρουμε από την αρχή, δίχως όμως να μηδενίζουμε ή να απορρίπτουμε το παρελθόν μας, το παρελθόν της πραγματικής κομμουνιστικής αριστεράς και του επαναστατικού κινήματος.
Ακολουθώντας την παράδοση, την στάση και την προσφορά του πρόσφατα θανόντος Ευτύχη Μπιτσάκη υποστηρίζω:
Το μέτωπο και το πρόγραμμα πρέπει να είναι όσο γίνεται πιο πλατύ, πλουραλιστικό, λαϊκό /εργατικό, ουσιαστικά συμμετοχικό και πραγματικά δημοκρατικό.
Ένα μέτωπο και ένα πρόγραμμα που θα κατανοεί την πολυπλοκότητα των αντιθέσεων και των αντιφάσεων. Αντιθέσεις και αντιφάσεις που μόνο σε μια τελευταία ανάλυση βασίζεται στην κυρίαρχη αντίθεση κεφαλαίου /εργασίας. Άρα κατά κάποιο τρόπο μόνο σε μια τελευταία ανάλυση το μέτωπο και το πρόγραμμα θα είναι αντικαπιταλιστικό.
Αυτό με την σειρά δεν σημαίνει ότι θα στέλνει στο “πυρ το εξώτερον” την κομμουνιστική στρατηγική.
Αντιθέτως θα έχει ως στόχο τον κομμουνιστικό εμπλουτισμό του μετώπου και του προγράμματος με μια σειρά από πολιτικές πρακτικές.
Όπως πχ είναι : Ο αγώνας για την χειραφέτηση κάθε καταπιεσμένης ανθρώπινης οντότητας , ατομικής και συλλογικής.
Ο αγώνας για την χειραφέτηση κάθε καταπιεσμένης εθνότητας (είτε Παλαιστίνιων, είτε Κούρδων, είτε Κυπρίων.., κτλ.).
Ο αγώνας για την χειραφέτηση όλων των εργαζομένων μέσω της ριζικής μείωσης της εργάσιμης μέρας, της αύξησης των μισθών και της συγκρότησης ενός άλλου εργατικού και λαϊκού πολιτισμού. Μόνο έτσι ο ελεύθερος χρόνος θα είναι το μέτρο του κοινωνικού πλούτου.
Πίστη στον άνθρωπο, στην ανθρωπότητα και στην ανθρώπινη κοινότητα.
Πίστη στην κοινοτιστική οργάνωση της κοινωνίας. Μια πρόταση οργανωμένης κοινωνίας η οποία έρχεται από πολύ παλαιά και που στις σημερινές συνθήκες δύναται να χειραφετηθεί από την οποία κυρίαρχη ιδεολογία, από τα στερεότυπα, από τα αρνητικά συναισθήματα, όπως θα έλεγε και ο Σπινόζα.
Πίστη στην επιστήμη, την τεχνολογία και στην παραγωγή, αλλά κυρίως στα όρια που βάζει η φύση, ο πλανήτης και το περιβάλλον.
Σε κάθε περίπτωση όποιο πρόγραμμα και όποιο μέτωπο και αν επιλέξουμε, πρέπει να είμαστε σεμνοί και να κατανοήσουμε το πεπερασμένο χαρακτήρα μας, απέναντι στην κοινωνία, την ανθρώπινη φύση μας, το πεπρωμένο μας, την ιστορία μας, το περιβάλλον και τον πλανήτη μας.
Μόνο έτσι θα πάμε καλύτερα σε σχέση με την άλλη φορά (κομμουνισμός του 20ουαιώνα), όταν και όποτε, χρειαστεί να ξαναπαιχτεί η παρτίδα της κοινωνικής χειραφέτησης…
