Παναγιώτης Τζανετής
Χάθηκαν και τρεις ζωές άδικα, λίγες εβδομάδες πριν τις εκλογές, κι ο αντιπολιτευτικός σχολιασμός του ανασκολοπισμού του ΕΣΥ από τους κκ Μητσοτάκη και Πλεύρη, δίνει και παίρνει. Από την άλλη, ουδείς εντυπωσιάζεται από το στρογγύλεμα στις περιγραφές των φιλοκυβερνητικών ΜΜΕ, που έχουν προ πολλού απωλέσει κάθε αίσθηση ντροπής.
Και οι μεν και οι δε γνωρίζουν ωστόσο ότι δεν πρόκειται να επηρεαστεί στο ελάχιστο η επικείμενη έκφραση βούλησης του κυρίαρχου λαού, όπως κατέδειξε κι η σύντομη μνήμη των 57 νεκρών των Τεμπών.
Τούτου δοθέντος, τα κόμματα της αντιπολίτευσης αντί να κάνουν γλαφυρό σχολιασμό, θα ήταν καλύτερο να μπουν στον κόπο να συνεννοηθούν σε αυτό το «μικρό» θέμα, καταθέτοντας έτσι μια κοινή προγραμματική πρόταση προς τους Έλληνες.
Ας δώσουμε δέκα παραμέτρους πιθανώς υποβοηθητικές σε έναν τέτοιο δημόσιο διάλογο:
1. Ένα ασθενοφόρο για να λειτουργήσει πλήρως (όλες τις βάρδιες) χρειάζεται 10,5 δημοσίους υπάλληλους. Οπότε το κόστος αγοράς ή δωρεάς του οχήματος ισοδυναμεί μόνον με τα λειτουργικά έξοδα 3-4 μηνών. Όπως δηλαδή και στην συζήτηση των ΜΕΘ κατά την πανδημία, ενώ τα υλικά προσφέρονται για κορδέλες εγκαινίων και παράτες, το μείζον πρόβλημα είναι στη μισθοδοσία και κατ’ επέκταση στις σχετικές πάγιες προβλέψεις του προϋπολογισμού.
2. Το ΕΚΑΒ είναι σε πολλές περιοχές της χώρας ακόμη άγνωστο, ενώ σε αρκετές άλλες όπως το Αιγαίο, αποτελεί «κατάκτηση» της τελευταίας δεκαετίας. Υπάρχουν δε αρκετές περιοχές όπου δεν μπορεί αντικειμενικώς να λειτουργήσει, με τις υφιστάμενες προδιαγραφές, λόγω οικονομίας κλίμακος (πχ νήσοι με πληθυσμό μικρότερο των 5.000). Η πανελλαδική επέκταση του θα πρέπει να ενσωματώσει κι άλλους τρόπους λειτουργίας, πέραν του υφιστάμενου των μεγάλων αστικών κέντρων.
3. Πέραν των νησιωτικών ιδιαιτεροτήτων, ένας αδρός κανόνας του πόσα ασθενοφόρα πρέπει να ‘βγάζει’ ένας νομός είναι ο αριθμός των βουλευτών που εκλέγει (όχι λιγότερα ασθενοφόρα από βουλευτές).
‘Οσον δε αφορά το σύνολο των οχημάτων, χρειάζονται τα τριπλά. Αν έχει δηλαδή τέσσερα ασθενοφόρα, πχ η Καβάλα, τότε χρειάζεται 12 οχήματα. Τέσσερα προς καθημερινή χρήση, τέσσερα αναπληρωματικά και τέσσερα ετοιμοπόλεμα, χρήσιμα σε περίπτωση καταστροφής (π.χ. Τέμπη όπου κάθε άλλο παρά ίσχυσε ο ανωτέρω κανόνας).
4. Με βάση αυτές τις απλές παραδοχές μπορεί ο καθένας να καταλάβει αν η περιοχή του ανήκει στις ευνοημένες ή στις ‘ριγμένες’, γιατί λίγες κρατικές υπηρεσίες παρουσιάζουν την έκταση των ανισοτήτων στην κατανομή των δυνάμεων που παρουσιάζει το ΕΚΑΒ. Αυτό οφείλεται στην άναρχη παραγωγή διασωστών, αναλόγως της καταγωγής των εμπλεκόμενων πολιτικών κι όχι αναλόγως των αναγκών των χρηστών.
Μια περιοχή υπερπαράγουσα στο παρελθόν αφού συμπλήρωνε προ πολλού τις δικές της ανάγκες, ‘εξήγαγε’ διασώστες που προσλαμβανόταν σε άλλες περιοχές. Αυτοί, αφού διοριζόταν σε περιοχές μειωμένης ζήτησης, από την επομένη ξεκινούσαν τον Μαραθώνιο της μετάθεσης στον τόπο καταγωγής και -τι έκπληξη- αργά ή γρήγορα το πετύχαιναν διαιωνίζοντας και επιτείνοντας την ανισότητα.
5. Επίσης δεν προβλέπεται αλλαγή καθηκόντων για ανθρώπους που η ηλικία τους ή η υγεία τους δεν τους επιτρέπει πλέον την δουλειά στον δρόμο κι η διαθέσιμη λύση είναι η απασχόληση τους δε θέσεις γραφείου. Δεν εκπλήττει ότι γίνεται κατάχρηση αυτής της δυνατότητας για λόγους ρουσφετολογικούς όπως δείχνουν τα τεράστια ποσοστά, κατά τόπους, υπαλλήλων σε μη μάχιμες θέσεις.
Άρα στους παραπάνω υπολογισμούς ο κρίσιμος αριθμός δεν είναι ο αριθμός υπαλλήλων κάθε περιοχής αλλά το πόσοι εξ αυτών απασχολούνται σε μάχιμες θέσεις.
6. Δεν προβλέπονται θετικά κίνητρα για όσους υπηρετούν σε επίλεκτες μονάδες και διαθέτουν αυξημένα προσόντα, εκτός από τα πτητικά των αεροδιακομιδών. Η θέσπιση τέτοιων κινήτρων θα πρέπει να συνοδευτεί με αυστηρές κι αντικειμενικές διαδικασίες επιλογής για αυτές τις θέσεις, έτσι ώστε να μην δημιουργείται καθεστώς πληβείων και πατρικίων.
7. Οι προσλήψεις διασωστών επί πανδημίας, έστω και επικουρικών, δεν ήταν λίγες. Πως αξιοποιήθηκε όμως αυτή η ενίσχυση, τι διαχείριση ανθρώπινου δυναμικού έγινε ώστε να φτάσουμε στα σημερινά ανεπαρκέστατα επιχειρησιακά δεδομένα; Για ποιο λόγο καταργήθηκαν τα μέτρα διαφάνειας που αφορούσαν στην δημοσιοποίηση των σχετικών στοιχείων ανά περιοχή κι ανά μήνα;
8. Η νησιωτική Ελλάδα αποτελεί μια σαφώς «ασύμφορη» περίπτωση λόγω κατακερματισμού του πληθυσμού κι επιπλέον έχει σοβαρότατα προβλήματα στην προσφορά εργασίας διασωστών. Ωστόσο τα παρεχόμενα από τον τουρισμό οικονομικά οφέλη δικαιολογούν κάποια ανταποδοτικότητα και συγκεκριμένα την παροχή ισχυρών κινήτρων για εργασία σε αυτές τις ακριβές περιοχές.
9. Η ηλεκτρονική καταγραφή από το Κέντρο του ΕΚΑΒ εδώ και επτά χρόνια όλων των κινήσεων και ενεργειών της υπηρεσίας, δίνει σε όποιον έχει διάθεση αληθινής έρευνας κάθε δυνατότητα να δει το πόσες φορές είχαν διακυβευτεί τραγικές καταλήξεις παρόμοιες με τις τωρινές, που μόνο ως κεραυνός εν αιθρία δεν πρέπει να παρουσιάζονται. Έστω κι αναδρομικά θα φανεί ότι οι εκατοντάδες διαμαρτυρίες που έχουν προηγηθεί δεν μπόρεσαν να λειτουργήσουν ως σειρήνες προειδοποίησης, υπό το πέπλο της σιωπής των ΜΜΕ.
10. Όσον αφορά στα ποιοτικά χαρακτηριστικά των παρεχομένων υπηρεσιών θα πρέπει να εξεταστούν αναλυτικά ο ολοένα κι απομειούμενος ρόλος της ιατρικής υπηρεσίας και η μη θεσμοθέτηση της εκπαιδευτικής βαθμίδας ,όπως αυτή είχε σε κάποιο βαθμό δρομολογηθεί προ τετραετίας. Στα πλαίσια αυτά θα δρομολογηθεί και το αυτοδιοίκητο των διασωστών που μέχρι σήμερα διοικούνται από την νοσηλευτική υπηρεσία.
- Ο Παναγιώτης Τζανετής είναι ιατρός, πρώην διοικητής του ΕΚΑΒ.