Δεν είναι η πρώτη φορά που συμβαίνει και, κατά πάσα πιθανότητα, δεν θα είναι και η τελευταία: Η κυβέρνηση πήρε, και ήδη προανάγγειλε, την απόφαση να ανοίξει την Δευτέρα το λιανεμπόριο (με click away/click in shop) και αύριο, Παρασκευή καλεί απλώς την επιστημονική επιτροπή του υπουργείου Υγείας να την… επικυρώσει.
Η διαδικασία, κατά την κοινή λογική, είναι η αντίστροφη: οι επιστήμονες εισηγούνται και κατόπιν η κυβέρνηση αποφασίζει με βάση αυτές τις εισηγήσεις.
Όμως στην ελληνική εκδοχή διαχείρισης της πανδημίας δείχνει να παγιώνεται νέο δόγμα: Ο Κυριάκος Μητσοτάκης εισηγείται και αποφασίζει, και η επιτροπή Τσιόδρα επικυρώνει.
Είναι το μοντέλο που ακολουθήθηκε και με την επαναλειτουργία των δημοτικών σχολείων – για την οποία έως την τελευταία στιγμή οι επιδημιολόγοι είχαν ισχυρές αντιρρήσεις και ζητούσαν να μην ανοίξουν τουλάχιστον στις «κόκκινες», πιο επιβαρυμένες περιοχές -, και επαναλαμβάνεται τώρα και με το λιανεμπόριο.
Την προειλημμένη απόφαση του Μαξίμου ανακοίνωσε, ήδη, το πρωί ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Χρήστος Ταραντίλης. Είπε ότι όλα δείχνουν πως την Δευτέρα 18 Ιανουαρίου μπορεί να ανοίξει το λιανεμπόριο, με click away στο σύνολό του και με click in shop (αγορές με ραντεβού εντός καταστήματος) στις κατηγορίες της ένδυσης και της υπόδυσης, δήλωσε ότι τα επιδημιολογικά δεδομένα σήμερα είναι καλύτερα σε σχέση με τις 14 Δεκεμβρίου όταν είχε ξεκινήσει σε πρώτη φάση το click away, και στέλνοντας σαφές μήνυμα – προφανώς και προς την επιτροπή Τσιόδρα – τόνισε: «Ένας μήνας lockdown στοιχίζει περίπου 3 δισ ευρώ και ίσως και περισσότερα».
Είχε προηγηθεί η ηγεσία του υπουργείου Ανάπτυξης, Αδωνις Γεωργιάδης και Νίκος Παπαθανάσης, οι οποίοι από την Δευτέρα υπόσχονταν στους εμπόρους πως στις 18 του μήνα ανοίγει η αγορά για να προλάβουν τις εκπτώσεις, και ακολούθησε ο ίδιος ο πρωθυπουργός στην συνέντευξή του στον ANT1:
«Με ενδιαφέρει», είχε πει εκεί ο Κυριάκος Μητσοτάκης, «να μπορέσουμε να επανέλθουμε στο καθεστώς που ήμασταν τουλάχιστον τα Χριστούγεννα, για να μπορέσει η αγορά να λειτουργήσει έστω και με το click away. Ή έστω και στα καταστήματα ρούχων και παπουτσιών να μπορούμε να δώσουμε τη δυνατότητα σε πολίτες να μπαίνουν στα καταστήματα με ραντεβού. Το βασικό μας μέλημα αυτή στιγμή -και το καταλαβαίνω απόλυτα- είναι να βοηθήσουμε, να το πω πολύ απλά στη γλώσσα της αγοράς, το εμπόριο να ξεστοκάρει».
Στο σημείο αυτό ο Κυριάκος Μητσοτάκης δεν παρέλειψε να πει ότι «δεν είμαι εγώ αυτός ο οποίος θα υποδείξει στην Επιτροπή τελικά τι θα αποφασίσει», για να σπεύσει όμως αμέσως μετά να κάνει ευθέως την… υπόδειξη: «Θα πω μόνο ένα πράγμα: Ότι αυτή τη στιγμή τα επιδημιολογικά δεδομένα είναι πολύ καλύτερα από αυτά τα οποία ήταν στις 15 Δεκεμβρίου, όταν αποφασίσαμε να ανοίξουμε μέσω του click away».
Την ίδια ώρα, οι καθηγητές και οι επιδημιολόγοι της επιτροπής εξέφραζαν όχι μόνον κατ’ ιδίαν αλλά και δημόσια τις επιφυλάξεις τους για την επαναλειτουργία του λιανεμπορίου πριν περάσει τουλάχιστον ένα δεκαπενθήμερο από το άνοιγμα των Δημοτικών σχολείων.
Μόλις την Τρίτη, ακριβώς πριν από την συνέντευξη του πρωθυπουργού, ο καθηγητής Χαράλαμπος Γώγος δήλωνε στον Σκάι ότι ο κάθε τομέας πρέπει να ανοίγει σε απόσταση δύο εβδομάδων από τον προηγούμενο και απέκλειε ως «πρώιμο» το ενδεχόμενο να ανοίξει στην παρούσα φάση η αγορά με τη μέθοδο click in shop.
Τελικώς, και πλην θεαματικού απροόπτου, και το click in shop θα ανοίξει, και το click away επίσης, και κατά τις πληροφορίες η φόρμουλα που βρέθηκε κατόπιν πολιτικής διαπραγμάτευσης για να δώσει το «πράσινο φως» η επιτροπή είναι να καθυστερήσει η επαναλειτουργία των Γυμνασίων και των Λυκείων και να δοθεί προβάδισμα στο λιανεμπόριο.
Εξ ου και η υπουργός Παιδείας Νίκη Κεραμέως είπε χθες ότι δεν υπάρχει ακόμη συζήτηση για την επαναλειτουργία Γυμνασίων και Λυκείων, ενώ μέχρι τις αρχές της εβδομάδας η πίεση που ασκείτο έντονα από την κυβέρνηση προς τους επιδημιολόγους ήταν να επιστρέψει και η τρίτη Λυκείου στα σχολεία από την Δευτέρα 18 Ιανουαρίου.
Εν ολίγοις, στο δίλημμα «λιανεμπόριο ή σχολεία» η κυβέρνηση απαντά το πρώτο καθώς η οικονομική κατάσταση στην αγορά είναι όντως δραματική, και οι επιδημιολόγοι απλώς συναινούν. Οσο για το επόμενο βήμα, το πιθανότερο είναι πως θα περιμένουν να τους το υποδείξει και πάλι ο πρωθυπουργός.
