Παναγιώτης Τζανετής
Ένα μόλις έτος από την δεξιά παλινόρθωση, η κυριαρχία της κυβερνώσας παράταξης βιώνεται ως αφύσικη. Ακόμη κι ίδιοι, φαίνεται να διακατέχονται από επισφάλεια για αυτή την υπεροχή τους με αποτέλεσμα να ερωτοτροπούν με τον τυχοδιωκτισμό διπλών εκλογών εν μέσω πανδημίας.
Ένα σύστημα που αναδείχθηκε με κύριο επιχείρημα το πόσο βλαπτικός είναι ο αντίπαλος και πόσο προέχει η πάση θυσία απομάκρυνση του, αισθάνεται πλέον αμήχανο. Τώρα που έχει την μπάλα εμφανώς δεν ξέρει, τι να την κάνει και νοσταλγεί την εύκολη δημαγωγία των προεκλογικών περιόδων. Εύχεται να μπορούσε να κάνει εκλογές κάθε εβδομάδα , όσο ακόμη υπερέχει. Κωμωδία!
Οι «απέναντι» δείχνουν επίσης ενεοί με τον υφιστάμενο συσχετισμό εκλογικής επιρροής. Ωστόσο μια πρόσφατη δημοκρατική επιλογή δεν είναι λογικό να έχει ανατραπεί τόσο σύντομα, πρώτα απ’ όλα γιατί κανείς δεν είναι πρόθυμος να αναγνωρίσει το λάθος του τόσο πρόωρα. Με διάφορες δικαιολογίες το αναβάλει για αργότερα. Ακούγεται σαν την παραδοξότητα κάποιων διαζυγίων στον πρώτο μήνα. Ακόμη κι απολύτως δικαιωμένη, αν αποδειχθεί μια τέτοια ενέργεια δεν παύει να φαίνεται αστεία. Ο Φρανσουά Μιτεράν επιγραμματικά το είχε αποδώσει λέγοντας: «Δώστε χρόνο στον χρόνο!»
Επίσης η σύγκριση με την πολύ σύντομη κατάρρευση του ΓΑΠ δείχνει να αγνοεί ότι το σύστημα Μητσοτάκη είναι πολύ πιο σκληρό καρύδι. Είναι ένα εξουσιαστικό «σύστημα» φύσει και θέσει πολύ πιο γειωμένο στα χαρακτηριστικά της χώρας και αυτό φαίνεται στις σχέσεις του με συνεταίρους, αντιπάλους, αφεντικά και πρεσβείες. Οι ομοιότητες περιορίζονται απλώς σε κάποια πρόσωπα και σε κάποια επικοινωνιακά τρικ.
Επιπλέον, η σημερινή ανοχή τροφοδοτείται από τον απόηχο ανακούφισης του πρώτου πανδημικού κύματος. Είναι προφανές ότι τα πράγματα στο τουριστικό καλοκαίρι είναι πιο πολύπλοκα για την πολιτική ηγεσία συγκριτικά με την χειμέριο νάρκη της οικονομίας τον Μάρτιο, όπου οι πολιτικές αποφάσεις ήταν για πολλούς λόγους αυτονόητες και ομόφωνες. Ωστόσο, πολλοί αυθυποβαλλόμενοι ελπίζουν πάλι σε ένα «θαύμα Μωυσέως», έστω και άνευ Σ. Τσιόδρα τούτη την φορά.
Το μνημόνιο του Μητσοτάκη πλησιάζει όσο περισσότερο ανεβαίνει ο αριθμός των πέτσινων δις και η ένταση του επαπειλούμενου ωστικού κύματος της ύφεσης αγνοείται. Τινες συμπεριφέρονται όπως στο σχετικό ανέκδοτο της πτώσης από πολυώροφο κτήριο, όπου λίγο προ της πρόσκρουσης ο πίπτων σχολιάζει «μέχρις εδώ καλά πάμε!». Μια αληθινή πάντως διαφορά είναι ότι δεν υπάρχει η ηθική απαξία της προηγηθείσας χρεωκοπίας. Όλες τις αμαρτίες, αλλά και όλες τις ‘ευκαιρίες’ των ημετέρων θα τις φορτωθεί ο covid-19. Η πτώχευση ως θεομηνία.
Μετά τη συμφωνία των Πρεσπών ο υπεύθυνος πολιτικός δεν έχασε απλώς το Νόμπελ αλλά και τις εκλογές. Ο τυχοδιώκτης με την δανεική περικεφαλαία που στέφθηκε νικητής, παρέλαβε μαζί με την τοπική αντιπροσωπεία και αυστηρές οδηγίες «συνετής» συμπεριφοράς. Θεωρώ ότι ο καταλύτης όλων των εξελίξεων βρίσκεται εδώ σαν τον συμβολισμό στον στίχο «Σε γνωρίζω από την κόψη»…. Ωστόσο προς το παρόν όλα εκκρεμούν.
Από την άλλη, είναι μάλλον αντιδημοκρατική στάση το να επιχειρείς να κριθείς, εκ νέου, ίδιος κι απαράλλαχτος ( σε πρόσωπα, ιδέες, μεθόδους) μετά από διπλή εκλογική ήττα, πόσο μάλλον όταν έχει επέλθει από μια τέτοια ΝΔ κι έναν τέτοιον επικεφαλής. Ουσιαστικά, είναι σαν να απαιτείς από το εκλογικό σώμα να σου ζητήσει συγγνώμη, πράγμα που καλώς ή κακώς δεν συνέβη ποτέ.
Η χρόνια υποπλασία θεσμών, λειτουργιών αλλά και της ισχνότατης φιλελεύθερης διανόησης αφήνουν μεγάλα περιθώρια δημοφιλούς λαϊκισμού σε θέματα που προϋποθέτουν σαφείς παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Μετά τους μετανάστες και τα δαιμονοποιημένα Εξάρχεια παίρνουν σειρά κι αρκετοί άλλοι που ενοχλούν την εκλογική πελατεία των νοικοκυραίων. Το μόνο που τους ενοχλεί, προς το παρόν, είναι το σποραδικό κράξιμο εξ Εσπερίας.
Ξεχωριστή περίπτωση υποπλασίας είναι αυτή που αφορά τα συνδικάτα και άλλες παραδοσιακές συλλογικότητες διεκδίκησης. Κανείς δεν περιμένει από την σημερινή ΓΣΕΕ να αποτρέψει το νέο μνημόνιο, ωστόσο η ΓΣΕΕ παρέμεινε ίδια και την εποχή της υπεροχής ΣΥΡΙΖΑ και του 62% (2015)! Παρόμοια είναι η κατάσταση στην τοπική αυτοδιοίκηση, στο φοιτητικό κίνημα κ.ο.κ. Η πολιτική ηγεμονία Μητσοτάκη τα αξιοποιεί όλα αυτά με ενθουσιασμό.
Επίσης ξεχωριστή αναφορά χρειάζεται στο brain drain που συνεχίστηκε και πολύ περισσότερο δεν υπήρξε ποτέ ανάστροφο ρεύμα επαναπατρισμού. Οι εφεδρείες μιας τόσο μικρής χώρας δεν είναι ανεξάντλητες και ο ΣΥΡΙΖΑ επιπλέον απέτυχε να αξιοποιήσει την προνομιακή εκλογική σχέση του με όλη την νεολαία. Αρκέστηκε στην επικοινωνιακή προβολή νεαρών προσώπων στο Υπουργικό Συμβούλιο. Η ζωογόνος δύναμη της σήμερα απουσιάζει (πέραν κάποιων αυθόρμητων αντιδράσεων στην καταστολή).
Υπάρχουν και υποκειμενικές υστερήσεις. Ακόμη κι ο Λένιν του δημοκρατικού συγκεντρωτισμού στα 1918, με τους Λευκούς μπροστά από την Αγ. Πετρούπολη, δεν βρήκε το λόγο να κάνει face control στους λιγοστούς εισερχόμενους, θεωρώντας ότι μόνο ένας αυτόχειρας θα εισερχόταν σε μια τέτοια συγκυρία συμφεροντολογικά. Η δε προσχηματική αναπαραγωγή επιχειρημάτων στα οποία πολλοί αντιπαρατέθηκαν το 2015, είναι αντιφατική. Από την άλλη στην εντόπια γραφειοκρατία δεν μπορεί να αντιταχθεί κάποια άλλη, αλλότριας κοπής και προέλευσης. Σε κανέναν δεν χρειάζονται οι καθ’ έξιν αφοσιωμένοι.
Αυτό που χρειάζεται και μάλλον λείπει είναι η πλημμυρίδα της δημοκρατικής παράταξης με την αυτο-οργάνωση, την κοινωνική αντίσταση και την συγκρότηση νικηφόρου ρεύματος ανατροπής. Τέτοια εγχειρήματα ίσως δεν φύονται σε αίθουσες κομματικών συνεδρίων. Σε αυτές τις αίθουσες, δεν διασφαλίζεται καν η διαδικαστική τους προάσπιση. Στην καλύτερη περίπτωση, επιβάλλονται από τα κάτω και επικυρώνονται πλειοψηφικά εντός τους.
Για όλους αυτούς τους λόγους – και για άλλους που ίσως μου διαφεύγουν – τα σταφύλια είναι ακόμη ξινά τον Αύγουστο όσο και αν είναι εξακριβωμένο ότι ο Σεπτέμβρης δεν αργεί.
