Ακροθιγώς
Παναγιώτης Τζανετής
Σαν σήμερα, πριν 46 χρόνια, ξεκίνησε η τουρκική εισβολή στην Κύπρο! Αν σοβαρολογούσαμε για την Αγία Σοφία ο συνδυασμός θα ήταν εκρηκτικός, ιδιαίτερα, αν συνέτρεχε και μια «τρίτη εθνική καταστροφή» πχ αν κυβερνούσε ακόμη ο ΣΥΡΙΖΑ. Σήμερα, δεν φαίνεται να έχει χάσει κανείς τον ύπνο του για την Αγία Σοφία. Καμία μαζική αντίδραση ούτε καν από εθνικιστική ή θρησκόληπτη αφετηρία ούτε καν από τις προ διετίας «περικεφαλαίες» Αποθέωση υπήρξε η αποκάλυψη για μυστική διπλωματία, ενώ παρακινούσαμε άλλους σε σκληρές κυρώσεις ….
Παρά τις διαβεβαιώσεις του Αναπλ ΥπΕξ ότι λόγω ακριβώς οικουμενικής αποδοκιμασίας «δεν θα τολμήσει να μετατρέψει την Αγία Σοφία σε τζαμί», εκείνος το τόλμησε. Ο δε πυρετός των διεθνών αντιδράσεων αποδείχθηκε δέκατα. Ο κ Δένδιας στενοχωρήθηκε πολύ για την τόσο κακή τύχη του τουρκικού κοσμικού κράτους, για την ακύρωση των σοφών κεμαλικών παρακαταθηκών και συνέχισε να προβλέπει σοβαρό διεθνές θέμα σε βάρος της γείτονος. Σχεδόν βυζαντινό μεγαλείο ψύχραιμης ψυχής για τους αντιπάλους μας, οι οποίοι παραληρούν ενθουσιωδώς κατά δυσανάλογο προς εμάς τρόπο, εντός και εκτός Τουρκίας. Ου γαρ οίδασι τι ποιούσι …
Αντιθέτως, σειρά άλλων υπουργών αντιπαρατέθηκαν. Ο Κεμάλ ήταν αυτός που μας έσφαξε υπενθύμισε ο πρώτος, ελληνοτουρκική κυρίως διαφορά είπε ο άλλος και να του κάνουμε το σπίτι Μουσείο Ποντιακής γενοκτονίας πρότεινε ο τρίτος. Ενώ στην κυβέρνηση αναζητούν ως συμμάχους τους κεμαλιστές οι μεν, τους κεμαλιστές καθιστούν στόχους αντιποίνων οι δε. Άλλα αντ΄ άλλα, της παρασκευής το γάλα.
Δεδομένου του τρικέφαλου σχήματος της ΝΔ στα διεθνή φόρα, θα μπορούσαμε να αποστείλουμε να πουν για δικαιώματα την ίδια τριάδα που αποδοκιμάστηκε στο Ευρωκοινοβούλιο ως ακροδεξιά! Με τον κ. Χρυσοχοίδη επικεφαλής να συμβολίζει τον νεοφιλελεύθερο ρεαλισμό, με τον κ Μηταράκη της πατριωτικής δεξιάς και τον κ Κουμουτσάκο της καραμανλικής διπλωματίας, αποτελούν μια πιστή αποτύπωση του «τρικέφαλου». Όπου τα άλλα δύο κεφάλια υποκλίνονται στο νεοφιλελεύθερο και έτσι, η διαφαινόμενη χρεωκοπία στα εθνικά θα ανήκει σε όλους εξίσου.
Η ΔΙΕΘΝΗΣ ΑΝΤΙΔΡΑΣΗ
Η νεοφιλελεύθερη αντιπάθεια για το έθνος-κράτος «συνάδει» με κάποια διεθνιστικά στερεότυπα της λενινιστικής νιότης του κ Θεοδωρικάκου. Την ίδια στιγμή όμως αιφνιδιάζει η προτίμηση του κ Ερντογάν να ταυτίζει εαυτόν με δύο δις ομόθρησκους παρά με 80 εκατομμύρια συμπατριώτες (του έθνους – κράτους). Οι μετανεωτερικοί κατηγορούν τους υποτιθέμενους προνεωτερικούς;
Πολλοί ομόθρησκοι του κ Ερντογάν δηλώνουν οικειοθελώς «Αφγανοί», αποποιούμενοι δηλαδή εμφατικά την δική τους εθνική ταυτότητα. Οι σύγχρονοι αυτοί «Παλαιστίνιοι» θυμίζουν ότι κι ο Ερντογάν δεν δίστασε να καταβάλει φόρο αίματος έξω από την Γάζα και να εκμηδενίσει την ισχυρή φιλική παράδοση Οθωμανών – Εβραίων, προκειμένου να υπηρετήσει τον οικουμενίζοντα ρόλο του. Παρομοίως λειτούργησε με τον δικτάτορα Σίσι που ανέτρεψε τους Αδελφούς Μουσουλμάνους στην Αίγυπτο. Εκεί όπου οι δυσκολίες του «οικουμενισμού» του μας εξυπηρετούν, δεν διστάσαμε να εκμεταλλευτούμε τις παρενέργειες, εντελώς ρεαλιστικά. Πόθεν προκύπτει η έκπληξη για αυτές τις «διεθνείς» επιλογές του;
Οι υπερεθνικές αυτές λεπτομέρειες θα μπορούσαν να μας αφυπνίσουν στο πόσο χρήσιμοι ηλίθιοι μπορούμε να γίνουμε, σε παραστάσεις σαν κι αυτή που μας έστησε στον Έβρο τον Φλεβάρη. Αυτός να εμφανίζεται δηλαδή υπερασπιστής των όπου γης ταλαίπωρων μουσουλμάνων και εμείς ως οι άκαρδοι απόγονοι των Σταυροφόρων, όσο ο κ. Μητσοτάκης αμέριμνος και αδαής, πήγαινε ελικοπτεράδα την κα Ούρσουλα Φον Λάιντεν στην Ελλάδα των Καραμανλή και Παπανδρέου (γνωστών φίλων των Αράβων).
Προφανώς δεν επιζητούμε από το ΝΑΤΟ την νέα ναυμαχία της Ναυπάκτου (ελλείψει Θερβάντες). Για τον σχεδόν αποσυρθέντα από την Μεσόγειο Τράμπ και για τους Βρετανούς δεν μπορεί να γίνει λόγος. Αν πάλι προσφύγουμε στην Ευρωπαϊκή Ένωση θα πάρουμε απλώς σειρά πίσω από τον κ Μακρόν που ματαίως διαμαρτύρεται για την εχθρική στάση τούρκικων πολεμικών αρκετά δυτικά ώστε να ενοχληθεί και η Γαλλία.
Αν όμως ΕΟΚ και ΝΑΤΟ αποτελούν το ίδιο συνδικάτο, μήπως το ξανθό γένος θα μπορούσε να σπεύσει; Ο Νικόλαος Β’, ο τελευταίος που «έσπευσε» υπέρ ημών διπλωματικώς το 1897, είναι νεκρός πάνω από αιώνα. Ο δε Πούτιν, που εχθρεύεται τον Βαθρολομαίο και το Πατριαρχείο πολύ περισσότερο από ότι ο Ερντογάν, σχολίασε ότι δεν πειράζει …. θα μπαίνουμε και χωρίς εισιτήριο. Μόνο που δεν μας είπε να πάρουμε τον Πατριάρχη μας στο Άγιο Όρος, ώστε να εγκαινιάσει κι αυτός επιτέλους την «Τρίτη Ρώμη» του. Μια παράταξη με τόση εμπειρία στο «βατοπεδινό ζήτημα» ούτε καν αυτό δεν μπόρεσε να προβλέψει;
ΙΣΤΟΡΙΑ και ΓΕΩΓΡΑΦΙΑ
Το Ισλάμ ανταποδίδει τραύματα αιώνων. Άγγλοι, Γάλλοι, Ιταλοί, Ρώσοι, Κινέζοι αναμετρήθηκαν βίαια μαζί του και συχνά το κατέστειλαν σε διάφορα μέρη του κόσμου, προτού αναλάβουν οι Αμερικάνοι. Πριν από τον εκδικητικό ισλαμισμό της 11/9 προηγήθηκαν πολλές άλλες προσπάθειες αναβίωσης του «πολιτικού Ισλάμ». Γιατί όμως τόση επιμονή;
Αν ο Ιουδαϊσμός χρειάστηκε να περιμένει μέχρι τον 20ο αιώνα για να ξαναδεί κράτος, ο ισλαμισμός το είχε σύμφυτο εκ γενετής. Η δε «χριστιανική» συζήτηση για περισσότερα από χίλια χρόνια για την σχέση εκκλησίας – κράτους, ελάχιστα αφορούσε αυτή την θρησκεία. Το Ισλάμ ποτέ δεν ήταν «ένας ακόμη» τομέας της ζωής. Θρησκεία, κράτος, εξουσία, κοινοτική αλληλεγγύη θεωρούνταν αναπόσπαστα και το κράτος υπήρξε ένα απλό προσάρτημα σε αυτόν τον ιστορικό πολιτισμό. Στην Θεοκρατία οι τέχνες της πολιτικής, της οικονομίας κλπ αναπτύχθηκαν με θρησκευτικούς όρους. Έτσι, αντιμετώπισαν και κρίσιμες έννοιες όπως η νεωτερικότητα ή το έθνος με τελείως διαφορετικό τρόπο.
Οι πρόγονοι μας της Κωνσταντινούπολης, που αρχικά το αντιμετώπισαν ως μια ακόμη αίρεση που συγκάλυπτε αυτονομιστικές διαθέσεις απομακρυσμένων περιοχών της Αυτοκρατορίας, βρέθηκαν πρώτοι αντιμέτωποι με τον ριζοσπαστικό χαρακτήρα του νέου φαινομένου. Από την εποχή εκείνη που ήταν μια καθαρά αραβική υπόθεση μέχρι την σημερινή παγκόσμια επέκταση σε πενταπλάσιο αριθμό ανθρώπων, το κέντρο βάρους συχνά μετατοπίστηκε και πέρασε κατά καιρούς από Τατάρους, συνέδριο του Μπακού, Ιράν κά. Ο κ. Ταγίπ Ερντογάν φιλοδοξεί να είναι ο επόμενος σταθμός.
ΠΛΑΝΗ ΑΝΑΛΥΤΙΚΟΥ ΕΡΓΑΛΕΙΟΥ
Συχνά, συνδυάζουν αξιοπρόσεκτα το προαιώνιο πνεύμα της θυσίας με τις τεχνολογικές εξελίξεις, πράγμα ακατανόητο για τα δυτικά δεδομένα Ο ίδιος ο όρος «ισλαμική επανάσταση» ακούγεται τουλάχιστον αντιφατικός, αφού μετά τον Διαφωτισμό θρησκεία και επανάσταση έχουν πάρει διαζύγιο. Αφού ακούγεται ως καθυστέρηση, η εκκοσμίκευση φαντάζει πρόοδος ή ακόμη και απαραίτητο στάδιο προς τον Σοσιαλισμό. Η δε εκβιομηχάνιση, που αυτή θα επιφέρει, θεωρείται πως θα δημιουργήσει και τα απαραίτητα για μια αληθινή επανάσταση εργατικά κόμματα. Μέχρι τότε, το πολύ-πολύ κάποιο αντιαποικιοκρατικό κίνημα «χωράει» στις δυτικές αναλύσεις.
Ο Νάσερ, που επικαθορίστηκε από τον Ψυχρό Πόλεμο, και αντέτεινε στην θρησκευτική ενότητα των Αδελφών Μουσουλμάνων την δική του εθνική (αραβική) ενότητα, το εξέφρασε πιο χαρακτηριστικά. Ήταν άραγε και ο Σάχης ή ο Κεμάλ αντίστοιχοι φορείς προόδου; Ο διαισθητικός δισταγμός μας μπροστά στον Κεμάλ και τα προ αιώνος έργα του, ωχριά μπροστά στην περίπτωση της Ιρανικής επανάστασης. Πώς ενώθηκαν εναντίον του Σάχη της εκκοσμίκευσης από τους κληρικούς του Χομεϊνί, μέχρι τους διανοούμενους του Μπανί Σάντρ και την αριστερά του Γκομπζαντέχ;
Και από την άλλη τι απέγινε η κοσμική αλγερινή επανάσταση του Μπεν Μπελά, που αρνείτο κάθε θρησκευτικό χαρακτήρα ωστόσο διολίσθησε στους τρίτης γενιάς αραβόφωνους Γάλλους της Αλ Κάιντα; Μήπως κάπως έτσι φθάσαμε κι από την Αλ Φατάχ του Γιασέρ Αραφάτ στην Χαμάς που απέστειλε συγχαρητήρια για την μετατροπή της Αγιασοφιάς σε τζαμί; Κάποιοι που ταλανίστηκαν χρόνια με ταυτότητα συνδικαλιστή- αριστερού- αντιαποικιοκράτη κι αργότερα φόρεσαν το κοστούμι του Άραβα εθνικιστή, κατέληξαν τελικώς στην κελεμπία, την μπούργκα, την Σαρία σε μια διαδρομή φορσέ;
Οικονομικά, πολιτικά, διπλωματικά, ανθρωπιστικά, «γεωτρησιακά» και …στρατιωτικά αυτό το πεδίο επιλέγει ο Τούρκος Πρόεδρος και το κάνει με κάθε σοβαρότητα, ακόμη και κόντρα στις πιθανότητες. Οι καγχασμοί περί αστειότητας του νεοθωμανισμού του και οι αναλύσεις περί απλού αποπροσανατολισμού στα εσωτερικά του προβλήματα, ακούγονται παρήγοροι αλλά είναι κοντόφθαλμοι. Και η Αγία Σοφία ως έπαθλο και ιστορική ρεβάνς από τον τιθασσευτή του Ισλάμ, Κεμάλ, αυτό ακριβώς έρχεται να συμβολίσει! Κάτι δηλαδή υπαρκτό κι όχι ανύπαρκτο όπως στην δική μας περίπτωση, για αυτό κι ο δικός του συμβολισμός αποδίδει.