-Τρώτε συνήθως μόνοι σας ή με την οικογένεια σας;
-Μήπως
έχετε διαμορφώσει τη συνήθεια να τρώτε, τις περισσότερες φορές, μόνοι
σας και με βιαστικό τρόπο, χωρίς να έχετε την άνεση χρόνου να απολαύσετε
το γεύμα σας;
-Μήπως αυτό σας έχει
οδηγήσει να καταβροχθίζετε, συχνά αλόγιστα, και εν τάχει παχυντικές ή
και βλαβερές τροφές με άμεση συνέπεια την επιβάρυνση της εξωτερικής σας
εικόνας με περιττά κιλά;
Αν απαντήσατε ναι, στις
παραπάνω ερωτήσεις, ανήκετε σε ένα μεγάλο ποσοστό ανθρώπων που λόγω των
έντονων ρυθμών της σημερινής καθημερινότητας τρώνε συνήθως μόνοι τους,
με αποτέλεσμα ένας από τους πιο παλιούς και παραδοσιακούς θεσμούς της
οικογένειας να τείνει πλέον να εκλείψει. Το οικογενειακό τραπέζι,
συνυφασμένο και ταυτισμένο με την αίσθηση της θαλπωρής και της ζεστασιάς
που αποπνέει η εικόνα όλης της οικογένειας συγκεντρωμένης γύρω από το
τραπέζι, τείνει σε μια εποχή που το έχουμε περισσότερο ανάγκη, να
αντικατασταθεί από μοναχικά και βιαστικά γεύματα.
Οι
διατροφικές μας συνήθειες και απαιτήσεις έχουν επηρεαστεί, έχουν αλλάξει
καθώς, πλέον, έχουμε οδηγηθεί να υιοθετήσουμε πρότυπα της δυτικής
κοινωνίας. Τα τελευταία χρόνια, και στη Ελλάδα, έχει παρατηρηθεί
κατακόρυφη αύξηση των εστιατορίων τύπου fast food και των υπηρεσιών
delivery. Τρώμε βιαστικά και μόνοι μας σε κάποιο διάλειμμα της δουλειάς ή
όταν είμαστε στο σπίτι μπροστά στη ανοιχτή τηλεόραση, μια συνήθεια, που
φαίνεται, να έχει αντικαταστήσει την επικοινωνία και τη διαντίδραση με
τα υπόλοιπα μέλη της οικογένειας.
Οι επιπτώσεις πολλές και
οδυνηρές για όλους. Καταρχάς, οι αλλαγές αυτές στις διατροφικές μας
συνήθειες, έχουν οδηγήσει σε υψηλά ποσοστά παχυσαρκίας αλλά και στην
εμφάνιση διαταραχών διατροφής. Σε αυτό έχει συμβάλλει πολύ το
ασυναίσθητο τσιμπολόγημα, συνήθως μπροστά στη τηλεόραση, και η συχνή
κατανάλωση φαγητών πλούσιων σε λιπαρά και ζάχαρη. Παράλληλα, βέβαια,
έχει μειωθεί κατά πολύ και ο ποιοτικός χρόνος που περνάει μια οικογένεια
μαζί, με άμεση συνέπεια τη διατάραξη της ομαλής συνύπαρξης και
επικοινωνίας. Όλο και περισσότερο, παραπονιόμαστε για μια αίσθηση
απομάκρυνσης και αποστασιοποίησης που φαίνεται να χαρακτηρίζει πια τις
διαπροσωπικές μας σχέσεις.
Οι αλλαγές αυτές, που παρατηρούμε να
εδραιώνονται, όλο και περισσότερο στη καθημερινότητα μας, αναδεικνύουν
μια ανάγκη προστασίας και επαναφοράς αυτού του συνδετικού κρίκου της
οικογένειας.
Η ισορροπία και η αρμονία των σχέσεων μας μπορεί να
ενισχυθεί και να διατηρηθεί μόνο μέσα από τη καθημερινή επαφή και
αλληλεπίδραση με τα άλλα μέλη της οικογένειας.
Εδώ, έγκειται και η
άξια του οικογενειακού τραπεζιού καθώς συγκεντρώνει την οικογένεια,
προσφέροντας στα μέλη τη δυνατότητα να συζητήσουν μεταξύ τους, να
ανταλλάξουν απόψεις, να δείξουν το ενδιαφέρον τους, ακόμα και να
εκφράσουν τη διαφωνία τους.
Οι δεσμοί στην οικογένειας
ισχυροποιούνται καθώς δημιουργείται ένα κοινό πλαίσιο αναφοράς που
παρέχει στήριξη και ασφάλεια. Ειδικά για τα παιδιά ο θεσμός του
οικογενειακού τραπεζιού φαίνεται να έχει ιδιαίτερα οφέλη.
Μέσω της
αλληλεπίδρασης με τα άλλα μέλη της οικογένειας τα παιδιά μαθαίνουν να
κοινωνικοποιούνται και αναπτύσσεται η γλωσσική τους ικανότητα.
Αποκτούν
αυτοπεποίθηση και εμπιστοσύνη στον εαυτό τους, καθώς τους προσφέρεται η
θεμελιώδης αίσθηση ότι ανήκουν σε ένα σύστημα υποστήριξης και
κοινωνικής ενίσχυσης.
Οι επικοινωνιακές δεξιότητες που μαθαίνουν
επηρεάζουν τον τρόπο με τον οποίο θα αντιδράσουν και θα συμπεριφερθούν
όχι μόνο με την οικογένεια αλλά και με τον κόσμο γύρω τους.
Διδάσκονται πως να διαπραγματεύονται, να επιλύουν προβλήματα και να μαθαίνουν από τους άλλους.
Για τους έφηβους, το οικογενειακό τραπέζι προσφέρει καθοδήγηση και ενστάλαξη προσωπικών αξιών.
Τους
βοηθά να εσωτερικεύσουν κώδικες συμπεριφοράς και να αναπτύξουν θετικές
διαπροσωπικές σχέσεις δίνοντας τους μια αίσθηση συνέχειας και μια ασφαλή
βάση που θα τους στηρίζει στην ανάπτυξη και εξέλιξη τους.
Όλα αυτά
ανάγονται σε πρώτιστης σημασίας εφόδια που εξασφαλίζουν καλύτερη
προσαρμοστικότητα, πιο υγιείς διατροφικές συνήθειες, αλλά και χαμηλότερα
ποσοστά παραβατικών συμπεριφορών όπως κάπνισμα, αλκοόλ και χρήση
ναρκωτικών.
Σε μια εποχή, λοιπόν, που τα δεδομένα αλλάζουν
συνεχώς, αποκαλύπτοντας ένα νέο τοπίο, ας προσπαθήσουμε να κρατήσουμε τη
παράδοση που για χρόνια τιμούσαν οι πρόγονοι μας. Ας καθιερώσουμε ξανά
την οικογενειακή σύναξη γύρω από το τραπέζι. Τα οφέλη είναι ιδιαίτερα
σημαντικά και μας αφορούν όλους!
* Η Νατάσσα Νικολακάκου είναι
Οικογενειακή Σύμβουλος Ψυχοθεραπεύτρια M.S