Γράφει ο Παναγιώτης Τζανετής
Θυμάστε, τότε που γυρίζανε ανεμπόδιστοι από αεροδρόμια και λιμάνια οι δεκάδες χιλιάδες επισκέπτες της Ιταλίας και μερικοί ανέμελοι ακόμη μηρυκάζανε τα περί «θωρακισμένων συνόρων»; Πολύ passé εκ μέρους τους….
Αυτό ήταν έτσι κι αλλιώς φενάκη αλλά από κάποιο σημείο και μετά ακουγόταν και κάπως γελοίο, γιατί είχαμε αλλάξει χρονική φάση της επιδημίας. Ομολογουμένως ο ρυθμός των αλλαγών είναι ραγδαίος και κάποιοι δεν προλαβαίνουν να προσαρμοστούν.
Σαν το επιτυχημένο σκετσάκι με τον κ Σπύρο Παπαδόπουλο, που φαίνεται πια έωλο όταν υποστηρίζει να μένουμε σπίτι όσο περισσότερο μπορούμε και να πηγαίνουμε στους Χαιρετισμούς με ευλαβική προσοχή. Καλό αλλά passé!
Ή σαν κάποιους σχολιαστές που έχουν μείνει ακόμη στο μήνυμα της προηγούμενης εβδομάδας « Ο Τσίπρας είναι Δούρειος ίππος!» Όταν γύρω σου θερίζει ο χάρος κι εσύ λες ακόμη τέτοια φαίνεσαι εσύ γαϊδούρειος και όχι ο άλλος Δούρειος.
***
Το εορταστικό μήνυμα του Πρωθυπουργού εμφάνισε μια παρόμοια χρονική υστέρηση. Ο ιός δεν πέρασε απλώς τα «θωρακισμένα» σύνορα μας προ μηνός (τουλάχιστον τότε νομίζουμε). Μας έκλεισε όλους ήδη στην προσωπική μας Ακρόπολη και μας πολιορκεί όλο και πιο απειλητικά. Τα περί ατομικής ευθύνης ακούγονται πλέον ελαφρώς passé.
Όποιος θέλει ακόμη να βγει να πάρει τον αέρα του δεν είναι πια παλιοχαρακτήρας, είναι μάλλον φρενοβλαβής ή ίσως δεν μπορεί να κάνει αλλιώς. Για παράδειγμα, δεν «μένει σπίτι» γιατί είναι άστεγος ή πρόσφυγας ή έγκλειστος σε φυλακές, γηροκομεία, ιδρύματα, στρατόπεδα κ.ο.κ.
Ό,τι απομένει σε επίπεδο αποφυγής του συγχρωτισμού είναι ολοένα και περισσότερο μια κρατική υπόθεση. Όχι μόνο με την έννοια των μέτρων επιτήρησης της καραντίνας αλλά κυρίως της διευθέτησης των παραπάνω ιδιαίτερων κατηγοριών. Τυχόν αβελτηρία εκεί θα δυναμιτίσει την όλη προσπάθεια. Πιο χαρακτηριστική περίπτωση είναι οι προσφυγικοί καταυλισμοί του Ανατολικού Αιγαίου & οι φυλακές όπου κάτι φαίνεται να κινείται επιτέλους. Μακάρι να προλάβουν!
****
Επίσης η ζωή στην καραντίνα θα πρέπει να υποστηριχθεί από το κράτος αποτελεσματικά. Η χαλαρότητα στην αντιμετώπιση της αισχροκέρδειας υπήρξε τουλάχιστον ανιστόρητη. Η δημοτική υποστήριξη μοναχικών ανθρώπων ή όσων χρειάζονται βοήθεια στο σπίτι είναι χαρακτηριστικές περιπτώσεις πρωτοβουλιών αυτής της φάσης.
Ωστόσο το δίκτυο των εθελοντών θα πρέπει να αξιοποιηθεί μαζί με τους ιδιώτες ιατρούς κυρίως στην παρακολούθηση όσων, ορθώς, παραμένουν σπίτι τους ως ελαφρώς νοσούντες. Δεδομένης της συχνά διφασικής κλινικής πορείας της νόσου, μπορεί να εκτεθούν σε κίνδυνο άνθρωποι που δεν είναι σε θέση να αξιολογήσουν ή να αντιμετωπίσουν έγκαιρα την επιδείνωση.
Η διαφύλαξη της αξιοπιστίας της διαδικασίας χρειάζεται και μέτρα για το τηλεφωνικό κέντρο του ΕΟΔΥ. Η συμβουλευτική συζήτηση πρέπει να είναι υπεύθυνη, επώνυμη και καταγραφόμενη. Όπως ακριβώς συμβαίνει στο τηλεφωνικό κέντρο του ΕΚΑΒ, όταν παίρνει κανείς το 166. Η σύγχρονη τεχνολογία πιστεύω ότι επιτρέπει την εξ αποστάσεως αξιοποίηση όσων υγειονομικών ανήκουν στις ευάλωτες ομάδες ή βρίσκονται σε προσωρινή καραντίνα στην στελέχωση του κέντρου, υπό τις κατάλληλες οδηγίες.
****
Λέγαμε, λοιπόν , ότι βρισκόμαστε ήδη αποκλεισμένοι στην Ακρόπολη μας αμυνόμενοι. Τι απομένει, αν τυχόν πέσει αυτό το οχυρό; Μέσα στην Ακρόπολη βρίσκεται ο ναός του Παρθενώνα και στον ναό καταφεύγει κανείς ως ικέτης σε τέτοιες στιγμές απελπισίας. Ο δικός μας Παρθενώνας λέγεται ΕΣΥ και προφανώς ούτε τόσο καλά τον φτιάξαμε ούτε με τον δέοντα σεβασμό του φερθήκαμε. Ωστόσο αυτό έχουμε ως καταφυγή!
Θα περίμενε κανείς από τον Πρωθυπουργό να εστιάσει περισσότερο σε αυτό ακριβώς γιατί το έχουμε ακόμη μπροστά μας. Το ότι μέχρι τώρα η προετοιμασία της τελευταίας γραμμής αμύνης υστερεί είναι φανερό σε όλους (ελλιπή tests και μέτρα προστασίας, βραδυπορούσες προσλήψεις, κλειστές κλίνες ΜΕΘ κά). Αντί να συζητάμε ακόμη τι δρομολογείται, τι σχεδιάζεται και γενικώς τι έπεται, μήπως είναι η ώρα για ένα ισχυρό σοκ στον βραδύ κρατικό μηχανισμό;
Μια διακομματική αποφασιστική αρχή θα είχε την δέουσα ευελιξία και αποφασιστικότητα. Προσλήψεις, προμήθειες, επιτάξεις, διαδικασίες triage αποτελούν θέματα που εκκρεμούν. Για παράδειγμα η επίταξη των μέσων του ιδιωτικού τομέα. Θα μπορούσε να γίνει η αρχή από τα πιο εύκολα. Ο στόλος του ΕΚΑΒ είναι ανεπαρκής. Ας ενισχυθεί λοιπόν με την επίταξη των ιδιωτικών ασθενοφόρων που έτσι κι αλλιώς σήμερα κάθονται. Αργότερα τα πράγματα θα γίνουν πιο δύσκολα, όπως με τις κλίνες ΜΕΘ του ιδιωτικού τομέα. Πάντως είναι αδιανόητο στην κατανομή σπανιζόντων πόρων να ακολουθηθεί πάλι το κριτήριο που επεκράτησε με τα tests. Στον πιο πλούσιο …
Επικοινωνιακά, η αντιμετώπιση των άλλων ευρωπαϊκών χωρών με έπαρση μπορεί να δρα παρηγορητικά, μιας και ικανοποιεί τα εθνικά μας στερεότυπα, ωστόσο δεν έχει θέση σε μια σοβαρή πρόγνωση. Ούτε και οι φήμες για επικείμενους επιστημονικούς θριάμβους χρησιμεύουν , αφού όλα αυτά θα γυρίσουν μπούμερανγκ μόλις φθάσει το σφοδρό κτύπημα Αν χρειαζόμαστε κάποια παρηγοριά, μιας και εξοικειωθήκαμε όλοι πια με τον Λουκιανό Κηλαηδόνη, ας τραγουδήσουμε μαζί του το «Κάντε υπομονή μέχρι να ‘ρθει καλοκαίρι ….»
Σε μια βδομάδα πάντως θα έχουμε Απρίλη κι «ο Απρίλης είναι πάντα ο πιο σκληρός».
(*) ΕΡΗΜΗ ΧΩΡΑ T.S. Elliot, μτφρ. Γ. Σεφέρης