Απάντηση του Επιτρόπου Μοscovisi στους ευρωβουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ Κωνσταντίνα Κούνεβα και Γιώργο Κατρούγκαλο
«Νίπτει τας χείρας της» η Κομισιόν για την παραβίαση θεμελιωδών συνδικαλιστικών δικαιωμάτων με τη σχεδιαζόμενη μεταρρύθμιση του συνδικαλιστικού νόμου 1264/82 και ειδικότερα στις διατάξεις για την κήρυξη απεργίας, αλλά και με την επαναφορά της ανταπεργίας (λοκ-άουτ).
Απαντώντας σε ερώτηση των Ευρωβουλευτών του ΣΥΡΙΖΑ Γ. Κατρούγκαλου και Κ. Κούνεβα για τις προωθούμενες αλλαγές στον συνδικαλιστικό νόμο, ο κ. Moscovici, εξ ονόματος της Επιτροπής, παραδέχεται ότι οι χώρες που έχουν υπαχθεί σε μνημόνια αποτελούν «ειδικές οικονομικές, πολιτικές και κοινωνικές ζώνες», όπου δεν ισχύει το ευρωπαϊκό δίκαιο και τα ανθρώπινα δικαιώματα. Μας υπενθυμίζει, λοιπόν, ότι ο Χάρτης Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της ΕΕ αποτελεί αδειανό πουκάμισο για τις υπερχρεωμένες χώρες: «Το μνημόνιο συνεννόησης δεν αποτελεί πράξη της ΕΕ, αλλά πράξη που συμφωνήθηκε διμερώς μεταξύ της Ελλάδας και των δανειστών της. ..Κατά την εφαρμογή μέτρων στο πλαίσιο μιας τέτοιας διακυβερνητικής ρύθμισης, οι αρχές του οικείου κράτους μέλους δεν εφαρμόζουν το δίκαιο της ΕΕ… Επαφίεται συνεπώς στις εθνικές κυβερνήσεις να διασφαλίζουν τα θεμελιώδη δικαιώματα με βάση την εθνική τους νομοθεσία και τις διεθνείς τους δεσμεύσεις».
Eίναι προφανές ότι οι παραπάνω εξηγήσεις του Επιτρόπου της Κομισιόν, που στην ουσία δεν στοιχειοθετούν απάντηση, αλλά υπεκφυγή, αφού με διαδικαστικούς και νομικίστικους όρους επαναλαμβάνεται το στερεότυπο: άλλο ενωσιακό δίκαιο και άλλο διακυβερνητικές συμφωνίες. Αποσιωπάται έτσι, όμως, από κορυφαίο θεσμικό όργανο της ΕΕ, ότι οι προβλέψεις του Μνημονίου εντάχθηκαν, ρητά στην δικαιοδοσία της ΕΕ με την Απόφαση του Συμβουλίου της 10ης Μαΐου 2010, την 2010/320/ΕΕ, ώστε να μην υπάρχει αμφιβολία ως προς την υπαγωγή τους στο ενωσιακό δίκαιο.
Ακολουθούν η πλήρης ερώτηση και απάντηση:
Ερώτηση προς την Επιτροπή
George Katrougalos (GUE/NGL) και Kostadinka Kuneva (GUE/NGL)
Θέμα: Oι επικείμενες ανατροπές στον συνδικαλιστικό νόμο
Σύμφωνα με δημοσιογραφικές πληροφορίες, προκειμένου να ολοκληρώσει την τρέχουσα αξιολόγηση των μνημονιακών υποχρεώσεων, η Τρόικα πιέζει την ελληνική κυβέρνηση να προβεί σε τροποποίηση του βασικού συνδικαλιστικού νόμου 1264/1982 «Για τον εκδημοκρατισμό του συνδικαλιστικού κινήματος και την κατοχύρωση των συνδικαλιστικών ελευθεριών των εργαζομένων». Σύμφωνα με τις ίδιες πληροφορίες, οι προωθούμενες μεταρρυθμίσεις επιφέρουν μεταξύ άλλων βασικές αλλαγές ιδίως στην άσκηση του δικαιώματος απεργίας καθιστώντας δυσχερέστερη για τους εργαζόμενους τη διαδικασία λήψης των αποφάσεων για απεργιακές κινητοποιήσεις, ενώ συγχρόνως κατοχυρώνουν το δικαίωμα του εργοδότη για ανταπεργία (λοκάουτ), το οποίο μέχρι σήμερα απαγορεύεται ρητά από το άρθρο 22 παράγραφος 2 του ίδιου νόμου. Συνολικά οι νομοθετικές αλλαγές που προωθούνται αναμένεται, εφόσον υιοθετηθούν, να πλήξουν τον πυρήνα του δικαιώματος απεργίας καθιστώντας επί της ουσίας απαγορευτική την άσκησή του και να ανατρέψουν έτσι οριστικά τη σχετική διαπραγματευτική ισορροπία που εξασφάλιζε η προστασία αυτού του δικαιώματος στις σχέσεις εργατικής και εργοδοτικής πλευράς.
Κατόπιν των ανωτέρω ερωτάται η Επιτροπή:
1. Θεωρεί ότι τέτοιες ρυθμίσεις είναι συμβατές με τις διατάξεις του Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της ΕΕ που κατοχυρώνουν το δικαίωμα στην απεργία και τα λοιπά συνδικαλιστικά δικαιώματα;
2. Eίναι σύμφωνη με το ενωσιακό δίκαιο η παρέμβαση της, μέσω της συμμετοχής στην Τρόικα για την επιβολή τέτοιων ρυθμίσεων;
3. Συμφωνεί με τον Επίτροπο κ. Katainen ότι κατά την εκπλήρωση των μνημονιακών υποχρεώσεων της Ελλάδας δεν εφαρμόζεται το ενωσιακό δίκαιο;
Η απάντηση του κ. Moscovici εξ ονόματος της Επιτροπής (7.1.2015)
Ο εκσυγχρονισμός των εργασιακών σχέσεων γίνεται στο πλαίσιο του εν εξελίξει 2ου προγράμματος οικονομικής προσαρμογής για την Ελλάδα και αποτελεί μέρος ευρύτερης προσπάθειας ενίσχυσης των σχέσεων μεταξύ των κοινωνικών εταίρων στη χώρα. Οι εθνικές αρχές συνεργάζονται με τους κοινωνικούς εταίρους, με την υποστήριξη της Διεθνούς Οργάνωσης Εργασίας (ΔΟΕ) στο εν λόγω ζήτημα.
Η Επιτροπή έχει δεσμευθεί να διασφαλίσει την τήρηση των δικαιωμάτων που κατοχυρώνονται στο Χάρτη Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της ΕΕ, καθώς και των θεμελιωδών αρχών και δικαιωμάτων στην εργασία που περιλαμβάνονται στις διεθνείς δεσμεύσεις τις οποίες έχει αναλάβει η ΕΕ. Η Επιτροπή μεριμνά ιδιαίτερα για τη διασφάλιση της συνοχής μεταξύ του μνημονίου συνεννόησης, αφενός, και της ενωσιακής νομοθεσίας και των θεμελιωδών δικαιωμάτων, αφετέρου.
Επιδιώκει να διασφαλίσει ότι τα μέτρα στον τομέα των εργασιακών κινητοποιήσεων, τα οποία ενδέχεται να λάβει η ελληνική κυβέρνηση βάσει των συμφωνηθέντων όρων του προγράμματος οικονομικής προσαρμογής, συμμορφώνονται με το δίκαιο της Ένωσης και τα θεμελιώδη δικαιώματα.
Η Επιτροπή επισημαίνει ότι οι διατάξεις του Χάρτη της ΕΕ απευθύνονται στα κράτη μέλη μόνον όταν εφαρμόζουν το δίκαιο της Ένωσης. Δεν υπάρχει νομοθεσία της Ένωσης που να προβλέπει ειδικά το δικαίωμα απεργίας και ανταπεργίας ή τις προϋποθέσεις ασκήσεώς τους. Το μνημόνιο συνεννόησης δεν αποτελεί πράξη της ΕΕ αλλά πράξη που συμφωνήθηκε διμερώς μεταξύ της Ελλάδας και των δανειστών της. Το Δικαστήριο έχει αποφανθεί ότι, κατά την εφαρμογή μέτρων στο πλαίσιο μιας τέτοιας διακυβερνητικής ρύθμισης, οι αρχές του οικείου κράτους μέλους δεν εφαρμόζουν το δίκαιο της ΕΕ . Σε θέματα που δεν εμπίπτουν στο δίκαιο της ΕΕ και στις διεθνείς δεσμεύσεις που έχει αναλάβει η ΕΕ εναπόκειται στις εθνικές αρχές να διασφαλίζουν την τήρηση των υποχρεώσεων, όσον αφορά τον σεβασμό των θεμελιωδών δικαιωμάτων, που προκύπτουν από την εθνική τους νομοθεσία και τις διεθνείς τους δεσμεύσεις.